'Beslissing Europees Hof over Crispr-Cas is gemiste kans'

Het Europese Hof heeft gisteren geoordeeld dat nieuwe mutatietechnieken beoordeeld moeten worden onder dezelfde zware en dure toetsing voor die voor genetisch gemodificeerde organismes (GGO) geldt. Een dergelijke beoordeling kost in verband met een veelheid aan toetsingen op effecten op mens en milieu al gauw tussen de tien en honderd miljoen euro per aangepaste eigenschap, stelt Plantum. Zeker voor de MKB bedrijven wordt het hierdoor onmogelijk om gebruik te maken van deze methoden.

Lees ook: Europees Hof: Crispr-Cas valt onder gmo-wetgeving

De rechters stellen dat planten die met de nieuwe mutatiemethoden aangepast zijn altijd als GGO gereguleerd moeten worden, ook wanneer die logischerwijs ook middels niet-gereguleerde of natuurlijke methoden zouden kunnen zijn ontstaan. Ook stellen zij dat risico’s van de nieuwe mutatiemethoden vergelijkbaar zijn met die van de klassieke GGO’s (transgenese).

Niels Louwaars, directeur van Plantum, is een andere mening toegedaan.: “Wij zijn van mening dat je met gerichte mutaties minder schade aanbrengt aan het DNA dan met traditionele mutaties en dat daardoor de risico’s vergelijkbaar of zelfs kleiner zijn. Als we moeten wachten op een geschiedenis van veilig gebruik dan zijn we misschien zo een halve eeuw verder.”

Sneller en preciezer

Veredeling in Europa blijft voorlopig doorgaan op de klassieke wijze. Dat betekent dat het 6 tot 15 jaar kan duren van het kruisen van twee ouderplanten totdat een beter plantenras op de markt komt.

De afgelopen 10 jaar is een aantal nieuwe methoden ontwikkeld die veelbelovend zijn voor veredelaars om sneller en preciezer producten kunnen ontwikkelen. De laatste in de rij is Crispr-Cas9, een methode die ook in de geneeskunde toepassingen belooft. Dat de methodes nu niet gebruikt gaan worden in Europa is dus een gemiste kans, vindt Plantum.

Europa sluit de grenzen

Plantum vreest dat de concurrentiepositie van de Nederlandse veredelingsbedrijven onder druk komt te staan, omdat de concurrenten buiten Europa wel met deze methoden aan de slag kunnen. Louwaars vraagt zich hardop af of deze bedrijven vanaf nu een belangrijk deel van hun innovatieve investeringen in het buitenland zullen doen.

Dat de grenzen dicht gaan, kan volgens Plantum op termijn ook effect hebben op de biodiversiteit. Veredelaars kunnen op termijn geen plantenrassen meer van buiten Europa gebruiken in hun (conventionele) veredeling omdat meestal niet bekend zal zijn of daar ooit zo’n gerichte mutatiemethode in gebruikt is. Aan de plant is het niet te herkennen.