Agrarische klimaatopgave is zaak van 2 tot 4 miljard euro

Het betreft de investeringen van zowel (gezins-)bedrijven als de overheid om in de land- en tuinbouw te komen tot een vermindering van de CO2-uitstoot met 3,5 Mton. Een deel daarvan is rendabel en kan wellicht leiden tot meer opbrengsten, andere investeringen zullen in financieel opzicht onrendabel zijn.

Een doorrekening door het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Centraal Planbureau (CPB)moet later dit jaar meer preciese cijfers opleveren. Maar hoe dan ook, de taakstelling van 3,5 Mton CO2-reductie gaat gehaald worden. 'Dat is de volle overtuiging van de deelnamers aan de klimaattafel Landbouw en landgebruik', aldus Pieter van Geel. De oud-politicus fungeerde als voorzitter van deze klimaattafel.

Slimmer voeren en meer aardwarmte

De maatregelen die voor boeren en tuinders op de lijst staan variëren van slimmer voer en betere stallen voor koeien tot een warme sanering van de varkensstapel. De tuinbouwkassen kunnen van het aardgas af door met aardwarmte te werken en CO2 van de industrie te gebruiken.

De uitstoot van broeikasgassen vermindert ook door meer bomen te laten groeien, het land anders te bewerken en een deel van de veenweides natter te maken dan nu. Landbouwmachines schakelen over op duurzame energie. Tot slot helpt een halvering van de voedselverspilling en een verschuiving naar minder vleesconsumptie ook CO2 te reduceren.

Verdeling sectoren

Concreet komt het er op neer dat de veehouderij een methaanreductie gaat realiseren die goed is voor 1,1 Mton CO2. Daarvan komt 0,3 Mton voor rekening van de varkenshouderij via warme sanering en opkoop rechten en via stalaanpassingen. De melkveehouderij levert 0,8 Mton via het voerspoor en maatregelen op het gebied van mestopslag en bemesting 0,8 Mton.

De ambitie is verder om door slimmer landgebruik 1,8 tot 2,0 Mton te reduceren. Dat is in de plannen van de klimaattafel verdeeld in ongeveer 1.0 Mton in veenweidegebieden, 0,5 Mton in landbouwbodems elders en 0,3 tot 0,5 Mton door middel van bossen, bomen en natuur.

De glastuinbouw gaat werken aan een besparing van 1,8 Mton CO2. Dat wordt onder meer gerealiseerd door energiebesparing en door een verdere overgang naar duurzame warmtesystemen zoals geothermie. Ook komen er activiteiten op het gebied van modernisering van kassen, gebiedsaanpak, elektrificatie en een koplopersaanpak.

Hogere taakstelling

In totaal zou zo een reductie van rond de 5 Mton binnen bereik komen. Dat is meer dan de afgesproken 3,5 Mton, maar de deelnemende partijen hebben afgesproken dat ze zich gaan inspannen voor een hogere taakstelling zodat de algemene Nederlandse reductiedoelstelling van 49 procent naar 55 procent kan.

LTO Nederland noemt deze taakstelling voor de land- en tuinbouw 'een stevige uitdaging, maar niet onhaalbaar'. De uitvoering moet onderdeel zijn van een bredere aanpak voor de maatschappelijke opgaven waar de sector voor staat. 'We gebruiken de urgentie van het klimaatprobleem om tot een samenhangend verhaal te komen voor klimaat en energie, gezondheid van mens en dier, biodiversiteit en de kwaliteit van natuur en landschap', reageert LTO-bestuurder Kees van Zelderen.

LTO staat op het standpunt dat nu nog niet gepraat kan worden over concrete maatregelen na 2030.