Het antwoord op America First

Ik moet mijn woorden wegen. Ik heb twee uur lang met 26 Amerikanen gesproken over land- en tuinbouw, handel, innovatie en duurzame ketens. Dit is een studieclub met boeren, wetenschappers, ambtenaren en adviseurs. Er zit zelfs een Friese emigrant bij, nu melkveehouder in New Mexico.

LTO krijgt veel buitenlandse groepen op bezoek. Japan, Israël, Kazachstan, Egypte, Peru... Zeker als er boeren bij zijn, proberen we de verzoeken te honoreren. Soms op kantoor en soms op bedrijven van leden. Natuurlijk letten we op, want ongenode gasten (ziekten en plagen) zijn niet welkom.

Maar de gasten zijn altijd boeiend. Praktische productie, onze organisatie, landbouwpolitiek en gevoelige handelsissues komen voorbij. De groep uit New Mexico was net gebriefd op de splinternieuwe Amerikaanse ambassade in Den Haag; de vragen kwamen snel los. Sheets gebruiken? Die waren niet nodig.

Onze relatie met de Verenigde Staten is wel dubbel. Velen van ons hebben familie en vrienden aan de andere kant van de 'vijver'. Mijn oom emigreerde in de jaren vijftig naar Michigan waar zijn zoon nu op de boerderij zit.

Verwantschap. Maar de culturele en politieke situatie is in de VS anders. Je begint familiegesprekken over het weer, de stand van de aardappelen, de melkprijs, ja. Maar liever niet over wapenbezit, recht op abortus en klimaatbeleid.

Trump zei bij zijn inauguratie op 20 januari 2017: 'America First.' Dat beleid voert hij uit. De Verenigde Staten trekken zich eenzijdig terug uit internationale afspraken over klimaat, handel en veiligheid. Hij voert beleid voor zijn eigen achterban. De Europese Unie blijft verbijsterd achter. China en Rusland wrijven zich in de handen. De westerse waarden liggen onder vuur.

In mei 2019 vinden Europese verkiezingen plaats. Hopelijk gaan die over de vraag hoe het vrije Europa zich staande houdt. Juist, door meer Europese strategische samenwerking, 'Europe First'. Het EU-budget mag dan ook meer kosten, inclusief het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid.

O ja, mijn antwoord op de vraag over wat ik vind van Trump. Ik heb gezegd dat de Verenigde Staten en Europa al twee eeuwen partners zijn en blijven. We gaan op dit moment even door een dal, maar dat gaat weer over.