'Gevaar voor scheefgroei vraag en aanbod'

In maart onthulde de nieuwe Duitse regeringscoalitie plannen om de biologische landbouw te stimuleren. Nu wordt er op 8 procent van het Duitse areaal biologisch geboerd. In 2030 moet dat zijn gegroeid naar 20 procent.

Ambitieus maatregelenpakket

De Franse landbouwminister Stéphane Travert kondigde vorige week ook een ambitieus maatregelenpakket aan om de 'agriculture biologique' een steun in de rug te geven. Daar moeten subsidies en belastingvoordelen met een totale waarde van 1,1 miljard euro het bioareaal laten groeien van 6,5 procent nu, naar 15 procent in 2022.

De landen lijken met deze voornemens vooruit te lopen op de toekomstige vormgeving van het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) waarin EU-deelstaten zelf prioriteiten mogen stellen bij de bestedingen van de steungelden.

Ketenorganisatie Bionext volgt de ambities van Duitsland en Frankrijk met belangstelling, maar is volgens directeur Bavo van den Idsert geen voorstander van zo'n grootschalige ondersteuning.

Scheefgroei tussen vraag en aanbod

'In deze plannen schuilt het risico dat de omschakeling schoksgewijs plaatsvindt. Dan ontstaat er een scheefgroei tussen vraag en aanbod. Zo'n ambitie vraagt niet alleen een grote inspanning van de boeren. Ook ketenregisseurs en -managers moeten zorgen dat producenten en markt goed op elkaar aansluiten, anders gebeuren er ongelukken.'

Van den Idsert noemt Denemarken als lichtend voorbeeld van hoe biologisch op een verantwoorde manier kan groeien. 'Daar weten ze biologisch op te schalen door middel van convenanten met supermarkten, cateraars en horeca.'

Financiële risico afdekken

Bij de groei van biologisch is het belangrijk dat het financiële risico die boeren lopen goed is afgedekt, stellen Bionext en het Biohuis. 'Het toepassen van bioteelten betekent dat je extra kosten moet maken.

Nu zijn er nog stevige prijsverschillen tussen gangbaar en biologisch, maar bij een overaanbod komen die onder druk te staan. Daarom is de biologische landbouw er zeer beducht op om de productie te laten meegroeien met de vraag.'

'Bio streeft niet naar de beste prijs, maar naar een eerlijke prijs', zegt voorzitter IJsbrand Snoeij van het Biohuis. 'We hebben er niks aan als de consument te veel betaalt of als er te weinig overblijft voor de transporteur.'

• Lees ook: Groeispurt in biomarkt Europa

Biodiversiteit belonen

Bionext heeft in Nederland nooit gepleit voor een subsidie voor de groei van biologisch, zegt Van den Idsert. 'We zien meer in het belonen van de maatschappelijke meerwaarde van zaken als bodembeheer en biodiversiteit. Gelukkig gaan de voorstellen voor het nieuwe GLB ook die kant op.'

Snoeij sluit zich hierbij aan. 'Er is steeds meer maatschappelijke waardering voor biodiversiteit, natuurbescherming en waterbeheer. Dat zal alleen maar doorzetten.'

De afstand tussen gangbaar en biologisch neemt door de vergroeningspolitiek verder af. Van den Idsert ziet de biosector stappen zetten, waarmee de voortrekkersrol in stand blijft.

Onderscheidend vermogen

'In de biologische varkenshouderij zijn onder meer nieuwe afspraken gemaakt over het borgen van rustperiodes voor zeugen. In totaal gaat het om veertig punten waarmee ze in de toekomst het verschil wil maken.'

Ook Snoeij ziet voldoende onderscheidend vermogen voor biologisch. 'Ik heb veel bewondering voor de stappen die gangbare boeren zetten in verduurzaming. Een volgende stap voor biologisch is het laden van het EKO-keurmerk met maatschappelijke diensten.'