'Tijd gunnen en secuur budgetteren'

Het EIB (Economisch Instituut voor de Bouw) becijferde dat na twee slechte jaren in 2015 en 2016 de agrarische bouw met 5 procent toenam in 2017. Over 2018 wordt opnieuw 8 procent toename ten opzichte van 2015 geraamd.

Bouwbegeleiders en verkopers van beton, staal en machines herkennen dat beeld echter (nog) niet. In de tweede helft van 2017 was een opleving waarneembaar, maar momenteel kan de markt voor agrarische nieuwbouwprojecten als 'slapjes' worden betiteld. Dat de prijzen toch zo stegen komt dus door andere branches. Door toenemende vraag in vooral de woningbouw is er schaarste aan materiaal en mensen.

Bram Scheurwater is adviseur Bouw bij Rombou. Hij stelt dat tot vorig jaar veel aannemers hongerig waren naar nieuwe projecten. 'Dat is nu duidelijk anders. Zij zijn selectiever en eigenlijk is dat ook wel gezond. Als boer die wil bouwen doe je er nu goed aan om te luisteren naar wat de aannemer wel en niet kan bieden én wanneer.'

Prijzen vergelijken

Om als agrariër bouwprijzen zelf te vergelijken, is lastig. Er zijn websites als bouwkosten.nl en de bouwindex, maar als het gaat om details kom je daar niet veel verder mee. 'Wij vergelijken als bouwbegeleiders vaak de vierkantemeterprijs in offertes, maar die fluctueert momenteel enorm en is nu niet erg betrouwbaar.'

Boeren en tuinders die nu willen bouwen, raadt Scheurwater aan tijdig in gesprek te gaan met een of enkele aannemers. Daarbij is het raadzaam om bouwbedrijven wat flexibiliteit te bieden in hun volle portefeuille.

Scheurwater hamert op het laten schrijven van een compleet en correct bestek dat vervolgens goed wordt gecontroleerd. 'Meer werk schrijven is gedurende het bouwproces niet zo moeilijk en wordt meestal ook niet vergeten. Vaak genoeg vallen er gedurende het proces zaken goedkoper uit. Dan moet je als ondernemer zelf aan de bel trekken, anders krijg je dat wel op rekening.'

Prijsstijgingen

Mark de Jong werkt als bouwbegeleider rundvee bij DLV Advies in Noord-Nederland. Ook hij rept over prijsstijgingen van 10 tot 15 procent in offertes ten opzichte van vorig jaar.

'Ook aannemers op het platteland hebben het duidelijk drukker, maar veel van deze bedrijven zijn al jarenlang agrarisch actief. Zij kiezen er duidelijk voor om een aantal van hun mensen bewust aan agrarische projecten te laten werken. Nu er door boeren niet heel veel wordt gebouwd biedt dat kansen. Meestal is er wel een bedrijf te vinden die de opdracht graag doet en dat zie je terug in de offertes. Beton en staal zijn door de wereldwijde vraag echter wel overal duurder.'

Alle bouwprojecten die DLV Advies begeleidt gaan tegenwoordig via het concept 'bouwen binnen budget'. Dat houdt in dat alle kosten die de bouw met zich meebrengt volledig in beeld worden gebracht. Naast bijvoorbeeld de kosten voor de stalbouw gaat het dan om vergunningen, leges en grondverzet.

Verkijken op kosten

'Boeren verkijken zich daar bijna altijd op. Bij een nieuwe stal gaan de totale kosten soms echt wel een keer over de kop.' Volgens De Jong zijn banken daarom ook erg blij met deze aanpak.

Het belangrijkste is echter om de kosten vooraf goed in beeld te krijgen en daar ook naar te handelen. Na het maken van een bestek krijgen aannemers en leveranciers namelijk de kans om 'ja' te zeggen tegen de begrote kosten. 'Dat werkt goed. Anders kreeg je vroeg of laat altijd discussie', zegt De Jong.

Twijfel

Een bouwproces kan van planvorming tot volledige realisatie zomaar twee jaar duren. Het is niet vreemd dat ondernemers gedurende zo'n proces andere inzichten krijgen. 'Benoem je twijfel of nieuwe inzichten altijd. Er is vaak nog veel aanpassing mogelijk', zegt De Jong.

Daarnaast ziet hij het laten schrijven van een goed bestek als belangrijke maatregel voor kostenbeheersing en het voorkomen van teleurstellingen. 'Doe je dat niet, dan kun je er later weinig van zeggen als er andere materialen zijn gebruikt dan verwacht, of dat er meerkosten voor extra arbeid worden gerekend. Een bestek laten schrijven kost geld, maar verdien je bijna altijd terug.'