Klimaatambitie kabinet biedt agrarische sector kansen

Het kabinet heeft in het regeerakkoord aangegeven de CO2-uitstoot in Nederland te willen terugdringen. In deze kabinetsperiode is jaarlijks 300 miljoen euro beschikbaar voor maatregelen die bijdragen aan de ambitie om de CO2-uitstoot in Nederland met 49 procent te verminderen in 2030.

De 300 miljoen euro die het kabinet dit jaar uittrekt voor maatregelen hebben betrekking op projecten voor het aardgasvrij maken van bestaande woonwijken, geothermie en CO2-vermindering in de landbouw en industrie.

In voorbereiding

Dit jaar is het budget voornamelijk toegekend aan opdrachten die al in voorbereiding waren. Ook LTO Nederland heeft dergelijke projectvoorstellen aangeleverd. De komende jaren wil het kabinet de plannen voor CO2-reductie vastleggen in een nog vast te stellen Klimaat- en Energieakkoord. LTO Nederland en LTO Glaskracht zijn bij de invulling van dit traject betrokken via de sectortafel Landbouw en Landgebruik onder voorzitterschap van Pieter van Geel.

Voor 2018 heeft het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit 44,5 miljoen euro van het totale budget toegewezen gekregen. Dit bedrag is beschikbaar voor innovaties die bijdragen aan CO2-reductie in de glastuinbouw en het terugdringen van uitstoot in de veehouderij. Daarbij gaat de aandacht uit naar projecten zoals het tegengaan van veenoxidatie (waarbij broeikasgas vrijkomt), het aanpassen van veevoer om de methaanuitstoot terug te dringen en andere vormen van mestopslag. Als geheel kan de sector bijdragen aan reductie van de CO2-uitstoot door aanpassingen in de bedrijfsvoering, het binden van koolstof in de bodem en door productie van groene energie.

Aan de bak

LTO-bestuurder Kees van Zelderen (klimaat en duurzame energie) ziet de klimaatambitie van het kabinet niet als een bedreiging voor de sector. 'Het biedt juist meer kansen dan ooit. Wij als landbouw kunnen zeggen 'wij kunnen leveren'. Wij kunnen een deel van de oplossing zijn. Dat zal niet van de ene op de andere dag gaan, en we moeten aan de bak, maar we gaan deze uitdaging niet uit de weg.'

Van Zelderen verwacht vooral veel van het binden van koolstof in de bodem. Dit mes snijdt aan twee kanten; enerzijds wordt hiermee een klimaatprobleem aangepakt, anderzijds wordt de bodem verbeterd en dat is goed voor de biodiversiteit. 'Wij zijn de enige sector die koolstof daadwerkelijk kan opslaan. We kunnen er voedsel van maken, maar de sector kan het ook langjarige opslaan. Jaar op jaar kunnen we het organische gehalte in de bodem verhogen.'

De aandacht voor opslag in de bodem is een 'gamechanger', meent Van Zelderen. 'Elke boer en tuinder snapt dat het de komende tijd belangrijk wordt om de bodemgesteldheid te verbeteren. Iedereen die nu werkt aan bodemverbetering is al bezig met het verbeteren van het klimaat. Die kennis en kunde hoort er al te zijn. Wij zijn fotosyntheseboeren en met fotosynthese leggen wij koolstof voor langere tijd vast.'

Energie

Van Zelderen ziet daarnaast genoeg mogelijkheden voor duurzame energieproductie. In de land- en tuinbouw is nog een potentieel van circa 150 miljoen vierkante meter dak voor de productie van zonne-energie. Met groen gas door vergisting van biomassa, het benutten van aardwarmte en inzetten van warmtekrachtkoppelingen kan de sector al veel bijdragen aan de doelen van het kabinet.

'Tel je de windmolens op het erf en besparing in verbruik door precisielandbouw daarbij op, dan is dat een enorme bijdrage aan het opwekken van duurzame energie en verminderen we de CO2-uitstoot. Het wordt weleens vergeten dat inmiddels circa 48 procent van de totale hoeveelheid duurzaam opgewekte energie in Nederland van een boeren- of tuinderserf komt', stelt Van Zelderen.