Crisisteam fipronil zet alle feiten op een rij

Het team houdt de pluimveehouders regelmatig op de hoogte, onder andere over de protocollen hoe onderzochte bedrijven het beste kunnen handelen.

Daarnaast heeft LTO-NOP in een nieuwsbrief de voor hun pluimveehouders belangrijkste vragen en antwoorden rond fipronil op een rij gezet.

Insecticide

Fipronil is een bekend insecticide tegen onder meer luizen en teken. Het zit onder meer in vlooienmiddelen voor honden en katten. In het verleden werd fipronil ook gebruikt in de akker- en tuinbouw, maar vanwege het negatieve effect op de bijenstand is dat verboden. Wel mag fipronil nog worden gebruikt op snijmaiszaad. Bij pluimvee is fipronil niet toegestaan.

Op legpluimveebedrijven vormen bloedluizen vaak een probleem. Voor de bestrijding zijn twee middelen toegelaten: Byemite en Elector. In de bestrijding is kennelijk echter ook fipronil gebruikt.

Crisis

De fipronil-crisis kwam aan het rollen, nadat fipronil in Belgische eieren werd aangetroffen. In Nederland leidde het spoor onder meer naar een bloedluisbestrijdingsbedrijf in Gelderland (ChickFriend). Dit bedrijf heeft bloedluisbestrijdingsmiddelen in België gekocht. ChickFriend zette Dega-16 in: een legaal middel dat in België waarschijnlijk illegaal is bijgemengd met fipronil.

In eerste instantie zijn zeven pluimveebedrijven in Nederland geblokkeerd in verband met het gebruik van fipronil. Bij vier van deze zeven bedrijven is tevens een recall van eieren ingezet. In deze eieren is fipronil daadwerkelijk aangetroffen. Vervolgens zijn alle Nederlandse bedrijven die sinds 1 januari met ChickFriend hebben gewerkt, geblokkeerd. Dat zijn er tussen de honderd en tweehonderd volgens de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA).

Deze bedrijven moeten zo spoedig mogelijk eieren laten onderzoeken op de aanwezigheid van fipronil. Totdat de uitslag bekend is, mogen geen eieren, kippen of mest worden afgevoerd.

Europese norm

Voor fipronil geldt een Europese norm. Zolang eieren niet aan die norm voldoen, blijft het bedrijf geblokkeerd. Overigens is de Europese norm voor fipronil vorig jaar nog fors naar beneden aangescherpt.

Zodra bemonstering en analyse door een erkende certificerende instantie of de NVWA heeft plaatsgevonden en uit het analyseresultaat blijkt dat het gehalte aan fipronil in de eieren onder de wettelijke norm ligt, mogen de eieren uit die stallen weer van het bedrijf worden afgevoerd.

Wanneer pluimveehouders het idee hebben dat de NVWA een bedrijf onterecht blokkeert, is een beroep tegen die beslissing mogelijk.

Buikvet

Het is nog niet bekend hoelang fipronil, na een behandeling met het gewraakte middel tegen bloedluis, in eieren aanwezig blijft. Fipronil kan zich nestelen in het buikvet van de dieren. Bij lichte overschrijdingen van de grenswaarde kan het laten ruien van de dieren mogelijk uitkomst bieden. Door het ruien dalen de gehaltes fipronil in het buikvet en uiteindelijk ook in de eieren. Maar ook hier wordt een bedrijf pas vrijgegeven na bemonstering.

Besmette eieren moeten worden aangeboden voor destructie. Vooralsnog is onduidelijk wie voor de kosten opdraait. Bij besmettelijke dierziekten kan een beroep worden gedaan op het Diergezondheidsfonds. Maar in dit geval is er geen sprake van een besmettelijke dierziekte.

Rechtsbijstandverzekering

Pluimveehouders die gebruik hebben gemaakt van de diensten van ChickFriend, wordt dan ook aangeraden contact op te nemen met hun rechtsbijstandverzekering.

Bedrijven die geen zaken hebben gedaan met ChickFriend sinds 1 januari, moeten dit schriftelijk bevestigen richting pakstations of eierhandelaar.