Akkerbouwers en veehouders vormen duo's

Samenwerking tussen agrarische bedrijven is heel gebruikelijk. Dat varieert van elkaar een handje toesteken als het druk is tot en met één bouwplan voor alle hectares. Ook in het kader van kringlooplandbouw wordt inmiddels al volop geëxperimenteerd met samenwerkingsverbanden tussen ak-kerbouwers en veehouders.

In Flevoland bieden diverse partijen waaronder de provincie, LTO Noord en stichting Veldleeuwerik boeren de kans hun samenwerking verder uit te bouwen in het project 'Bodem Voordeel Flevoland'.

Stappen zetten

'Twee tot drie jaar lang kunnen de boeren die al samenwerken met onze ondersteuning verdere stappen zetten. Bijvoorbeeld door de nutriëntenkringloop verder te versterken of hun bouwplan te optimaliseren. Zaken als het fosfaatplafond en de nitraatrichtlijn maken dat extra actueel', zegt Wiggele Oosterhoff van Aeres Hogeschool in Dronten. Hij is een van de projectbegeleiders.

Zes koppels kunnen er op allerlei vlakken mee aan de slag, economisch, vaktechnisch maar ook sociaal vlak mee aan de slag. Dat kan heel breed zijn of juist in de diepte, legt Oosterhoff uit. 'Maar er moeten wel duidelijke vragen liggen. Deelnemers krijgen een intake en een nulrapportage. Waar sta je en waar wil je samen aan werken. Daar ga je dieper op in.'

Verschillend

Samenwerking kan heel verschillend uitpakken, weet Oosterhoff. 'Doe je het puur als landruil, om het machinepark beter te benutten of ga je verder door bijvoorbeeld één bouwplan te creëren of kies je ook voor een juridische samenwerking en wordt het zelfs één groot bedrijf?'

Wat is er te winnen? Samen kan het beter en duurzamer, daar is Oosterhoff van overtuigd. 'Veel akkerbouwers zijn al bezig met bodemzaken omdat ze veel teelten hebben. Veehouders hebben dat minder, omdat het daar toch voornamelijk draait om gras en mais. Door er samen naar te kijken, ontdek je nieuwe mogelijkheden.'

Eerlijk delen

In het project 'Bodem Voordeel Flevoland' draait het ook om economische en intermenselijke samenwerking. 'Samen werken aan meer waarde en vervolgens eerlijk delen. Niets is moeilijker dan dat. Via het project leer je door een gemeenschappelijke bril te kijken. Zo kun je ook bepalen hoe met risico's om te gaan', zegt Oosterhoff.

'Daarnaast blijft samenwerken mensenwerk. Ook daar moet je oog voor hebben. Iedereen is weer anders.Je moet dus ook vaststellen of je daadwerkelijk als mens bij elkaar past.'

Van school

Emma Doeksen en Mark Geerlig hebben een akkerbouwbedrijf in Lelystad en Zeewolde. Op die laatste locatie werken ze al een jaar of twee samen met melkveehouder Geurt Kets. Kets is de vroegere overbuurman van Doeksen, die zelf eerder haar bedrijf met dat van Geerlig samenvoegde. Kets en Doeksen kennen elkaar van de basisschool, Geerlig en Kets van de middelbare landbouwschool.

Doeksen en Geerlig telen luzerne voor Kets, voor de uien uit. 'Zo krijgt hij de luzerne, wij hebben de uien. Samen hebben we de beschikking over meer grond', legt Doeksen uit. Ook Kets is enthousiast. 'Samenwerken is gewoon mooi. Dat zij luzerne telen voor mij is een uitkomst. En het is handig dat je dat dicht bij huis hebt.'

Mest

Van het een komt het ander ervaart het drietal. Naast luzerne nemen Doeksen en Geerlig inmiddels mest af van Kets en samen schaften ze een cultivator aan. Doeksen. 'We hebben al veel contact met 'de overkant'. Als we over zijn erf rijden, stoppen we vaak even voor koffie of een praatje met Geurt.'

De volgende stap kwam toen Doeksen onlangs het POP3 Festival in Nagele bezocht, een kennisbeurs over de Europese regeling voor plattelandsontwikkeling in Flevoland. 'Daar kwam dit project voorbij. Ik heb bij Geurt gepeild hoe hij hiertegenover stond. We zijn alle drie enthousiast.'

Eén bouwplan

Het drietal denkt aan het opzetten van één bouwplan en het verruimen van de vruchtwisseling. Maar ook arbeid en machinegebruik horen er volgens hen bij. Doeksen: 'We werken vanuit Lelystad op afstand. Met het oogsten kan Geurt helpen, met inkuilen helpen wij hem weer. Ideeën genoeg, maar van de uitwerking komt het nog niet echt. Daarvoor heb je een zetje nodig. Maar dat geldt wel voor meer mensen.'

Doeksen heeft er wel vertrouwen in dat het gaat lukken. 'Er valt immers wat mee te winnen. Eerder hadden we het er wel over, maar dan meer voor de lol, zeg maar op het niveau van verjaardagpraat. Het onderzoek dat nu volgt, moet uitmaken of het toch wel serieuzer kan worden.'

Leren van elkaar

Kets hoopt in het project vooral wat van de anderen te leren. 'Hoe we omgaan met de bodem. Ik heb mij voorgenomen er meer op te letten, omdat ik daar zelf nog wat verbetering kan halen. Al zal het wennen zijn dat je in een samenwerking minder baas bent op eigen grond.'

Het project 'Bodem Voordeel Flevoland' start komende maand, loopt in principe drie jaar en wordt gefinancierd vanuit het actieprogramma 'Bodem en Water' van provincie Flevoland. Aanmelden kan bij Wiggele Oosterhoff van Aeres in Dronten of Michaela van Leeuwen van Projecten LTO Noord.