Boeren willen meepraten over IJsselpoort

Een vrouw pakt een beker hangop uit de koeling. 'Zo'n lekker toetje koop je in geen enkele supermarkt', zegt ze terwijl ze met haar mandje zuivelproducten naar de kassa loopt.

Vorig jaar verbouwde familie Lubbers op haar erf in Arnhem een historische veeschuur tot een fonkelnieuwe Landwinkel. Naast eigen zuivel verkopen ze andere boerendelicatessen. Met zijn echtgenote Sabine en zijn ouders Bert en Janet heeft Bart Lubbers aan de rand van stad Arnhem een melkveebedrijf met 150 melkkoeien.

Zelf verwerken

Ongeveer de helft van de melkproductie verwerken de ondernemers zelf tot zuivelproducten. 'Door de ligging nabij de stad is het maken en verkopen van consumentenproducten iets wat prima bij ons bedrijf past', zegt Bart Lubbers.

Het openen van een eigen Landwinkel was voor de melkveehouder een logische stap bij het verder uitbouwen van de consumentenverkoop. Dit jaar wil hij het terras bij de winkel verder aankleden en een speel- en dierenweide voor kinderen inrichten.

Kansen

De ondernemer is van plan om de zuivel- en winkeltak verder te ontwikkelen. Hij ziet daar grotere kansen dan bij de melkkoeien. 'De melkveehouderij blijft de basis, maar de ligging van ons bedrijf tussen autobaan, industrieterrein en IJsseldijk maakt groei van het aantal koeien niet eenvoudig.'

Zo'n 90 procent van de ruim 100 hectare grond die Lubbers in gebruik heeft, ligt in de IJsseluiterwaarden. Vorig voorjaar werd hij onaangenaam verrast, toen Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer op de proppen kwamen met een plan voor Rivierklimaatpark IJsselpoort; een plan voor de toekomstige inrichting en het gebruik van de uitwaarden van de IJssel in het gebied tussen de IJsselkop tot De Steeg.

Natuurmonumenten

'Ik moest denken aan eerdere ervaringen met Natuurmonumenten die landbouwgrond wilde omvormen tot natuur. Dat ging om 46 hectare grond in de Velperwaarden. Ons geluk was dat Henk Bleker destijds staatssecretaris van Landbouw was. Hij was tegen het doorschuiven van door de overheid aangekochte grond naar natuurorganisaties. Uiteindelijk lukte het de boeren om met Natuurmonumenten een convenant te sluiten over de Velperwaarden.'

Met Rivierklimaatpark IJsselpoort willen de initiatiefnemers verschillende doelen bereiken. Het belangrijkste doel is grotere waterafvoer via de IJssel vanwege klimaatverandering. Dit kan volgens de plannenmakers goed samengaan met meer mogelijkheden voor natuur en recreatie.

Volledig gepasseerd

Het stoort Lubbers dat de agrarische sector volledig gepasseerd is bij het maken van de eerste plannen voor Rivierklimaatpark IJsselpoort. De afgelopen maanden heeft de Arnhemse melkveehouder dit op diverse plekken verkondigd. Hij sprak in bij bijeenkomsten van provincie Gelderland en gemeenten Arnhem, Westervoort, Rheden en Zevenaar.

'Als boeren vinden we het te gek voor woorden dat de initiatiefnemers van het Rivierklimaatpark allerlei organisaties hebben gevraagd om mee te werken, terwijl ze de grootste grondgebruikers bewust links hebben laten liggen.'

Geen tegenstander

De melkveehouder benadrukt dat hij geen tegenstander is van gedegen toekomstplannen voor de IJssel en de uiterwaarden. 'Wat ons vooral tegen de borst stuit, is de manier waarop de boeren buitenspel zijn gezet. Er worden plannen gemaakt over de hoofden van de boeren. Er wordt geen gebruikgemaakt van de kennis onder de boeren en als alle plannen straks in kannen en kruiken zijn, mogen we voor de vorm ook nog even iets zeggen.'

De gevolgen van de uiteindelijke plannen kunnen voor Lubbers ingrijpend zijn. Het is bijvoorbeeld de bedoeling om twee nevengeulen te graven om bij hoogwater sneller rivierwater af te kunnen voeren. 'Nevengeulen betekenen enerzijds verlies van grond, anderzijds zullen deze nieuwe watergangen ganzen aantrekken met extra gewasschade tot gevolg.'

Kansen

Lubbers heeft de indruk dat overheden gevoelig zijn voor de wens van de landbouw om mee te praten over het gebied. 'Met boeren aan tafel zie ik zeker kansen voor het maken van goede plannen waarbij er ruimte is voor de rivier, voor toerisme en recreatie. Maar ook voor agrarisch gebruik. Voor ons bedrijf biedt een aantrekkelijk en toegankelijk uiterwaardengebied kansen. Na het volgen van een struinroute door de uiterwaarden kunnen mensen bij ons op het terras uitblazen met een kop cappuccino.'