Boerenverstand nodig bij ruimen van asbestdaken

'Deze locatie telde twee schuren met asbestdaken', vertelt De Wilde. 'Ze waren nog van prima kwaliteit. Maar 2024 komt snel dichterbij: dan moeten asbestdaken gesaneerd zijn. Bovendien was 2016 voor mij financieel gezien een redelijk goed jaar. In zo'n jaar is investeren fiscaal extra aantrekkelijk.'

De akkerbouwer sloot zich aan bij een collectief asbestsaneringsinitiatief. 'De landbouworganisatie zet dan een asbesttrein in. Sanering van asbest, realisatie van een nieuw dak en aanleg van zonnepanelen worden in één keer geregeld. Dat is wel zo gemakkelijk.'

Riet

In een van zijn schuren zat er riet aan de onderkant van de asbestgolfplaten. 'Dat was een complicerende factor. Bij het verwijderen kan het riet vervuild raken. Die asbestdeeltjes worden met een stofzuiger verwijderd. Een onafhankelijke inspecteur beoordeelt vervolgens of het riet voldoende schoon is.'

Dat was bij De Wilde in eerste instantie niet het geval. 'Een tegenvaller. Want wanneer je dat riet moet afvoeren als 'afval vervuild met asbest', lopen de kosten flink op.' Na een tweede schoonmaakronde zette de inspectie het licht alsnog op groen en kon het nieuwe dak worden geplaatst.

Monumentenzorg

De Wilde, die in maatschap boert met zijn vrouw Anke en buurman Dies Dorst, opereert vanaf twee locaties. Op die tweede locatie staat ook een schuur die asbest bevat en die als monument is aangemerkt. 'De rieten kap is in de jaren zeventig voorzien van asbesthoudende golfplaten, met nadrukkelijke instemming van Monumentenzorg.'

Ook hier was sanering het voornemen, maar dat stuit op een woud aan voorschriften en regels. 'Iedereen bemoeit zich ermee: gemeente, provincie, rijk. Wij moeten garanderen dat de schuur bij sanering niet instort. Dat vraagt om een bouwkundige ingreep van 50.000 euro. Vervolgens kan gesaneerd worden en een nieuw dak worden aangebracht. Dat kost 80.000 euro. Die kosten zijn zo hoog omdat ook het oude riet moet worden afgevoerd als asbesthoudend materiaal.'

Subsidie

Tegenover de kostenpost van 130.000 euro staat hooguit 15.000 euro subsidie. 'Wij willen best kosten maken, maar niet ruim 100.000 euro.' Daar komt bij: ook na renovatie blijft de schuur ongeschikt voor moderne landbouw. 'Wij mogen niks veranderen, de huidige maten van deuren en ramen moeten blijven. Grote machines kunnen niet naar binnen.'

Gevolg: alles blijft bij het oude. 'Wij zijn geen uitzondering. Veel boeren willen asbest saneren, maar provinciale geldbronnen drogen op, de landelijke subsidieregeling schiet tekort en saneringsregels sluiten niet aan bij de dagelijkse praktijk.'

Wil

De Wilde pleit voor wat meer boerenverstand bij sanering. 'De wil bij ondernemers is er absoluut. De overheid zou daar veel meer gebruik van kunnen maken.' Op deze manier gaat de overheid haar ambities niet realiseren, denkt hij. 'Het laaghangend fruit is geplukt. Asbestsaneringen die lastiger zijn uit te voeren, blijven liggen.'

Aan collega-ondernemers heeft de akkerbouwer één advies: 'Saneer zo snel mogelijk, indien je in de gelegenheid bent. De kosten zullen alleen maar oplopen.'

Acht jaar

Terug naar de zonnepanelen van De Wilde: hij is blij met de investering. De panelen staan precies op het zuiden, onder een ideale hellingshoek. Hij denkt de investering binnen een jaar of acht te hebben terugverdiend. 'Mede dankzij de salderingsregeling die nu nog van kracht is.'

De Zeeuwse akkerbouwer wekt nu een groot deel van zijn elektriciteitsbehoefte zelf op. 'Dat geeft een goed gevoel.'

• Lees meer hierover deze zaterdag in Nieuwe Oogst