Asbestsanering verloopt te traag

Het verbod van asbest op daken per 1 januari 2024 gaat definitief door. Volgend jaar komt de wetswijziging. Veehouders die dachten dat het verbod zou worden uitgesteld, hebben daarmee duidelijkheid. Ruud Hoosemans, LTO-programmamanager Agro Asbest Veilig, krijgt hierover veel vragen van leden.

Nog 120 miljoen vierkante meter is de totale hoeveelheid asbest dat nog op daken ligt en dat nog voor 1 januari 2024 geruimd zou moeten worden. 'Daarvan ligt circa 100 miljoen vierkante meter op (voormalige) agrarische gebouwen', vertelt Hoosemans. 'Maar dit is slechts een indicatie.' Hij weet dat de provincies Fryslân, Drenthe, Overijssel, Noord-Brabant en Limburg momenteel inventariseren hoeveel asbestdaken er nog zijn.

6 miljoen vierkante meter

'Van deze circa 100 miljoen vierkante meter wordt jaarlijks 6 miljoen vierkante meter gesaneerd. In het huidige tempo wordt de komende zeven jaar 42 miljoen vierkante meter verwijderd. Dan blijft er nog een flinke hoeveelheid asbest over.'

Volgens Hoosemans wordt er gekeken naar de coördinatie en de juiste informatievoorziening over asbest. 'Veel mensen hebben geen weet van wat het vervangen van asbestdaken precies inhoudt.' Daarnaast worden initiatieven met elkaar in contact gebracht en gecombineerd. Bijvoorbeeld het project 'Asbesttrein', een initiatief om collectief asbestdaken te saneren in de Achterhoek. Ook wordt bestudeerd welke knelpunten er zijn en hoe deze zijn op te lossen.

Drie bedrijven

Even asbest van het dak halen en er nieuwe platen opschroeven lijkt eenvoudig, maar valt tegen. Er komen drie bedrijven aan te pas: een gecertificeerd inventarisatiebureau, een saneringsbedrijf en een vrijgavebureau, waarna de nieuwe platen kunnen worden gelegd.

Het inventarisatiebureau brengt het aantal vierkante meters asbest en de risico's in beeld. Daarna kan het saneringsbedrijf een offerte uitbrengen. Na ruiming moet het vrijgavebureau aantonen dat de geruimde plek echt vrij is van asbest, waarna de aannemer nieuwe platen op het dak kan leggen.

Kosten

Een vierkante meter asbestdak saneren kost ongeveer 10 euro per vierkante meter. De eigenaar is zo'n 15 euro per vierkante meter kwijt aan nieuwe golfplaten. Volgens Hoosemans gaat het bij het saneren in totaal om ruim 1 miljard euro. Daarbij komt dan nog zo'n 2,5 miljoen euro voor een nieuw dak, eventueel met zonnepanelen.

Hobbels

Het geld is een van de te nemen hobbels bij de sanering van asbestdaken. Het ministerie van Infrastructuur en Milieu trok in september 5 miljoen euro subsidie extra uit, boven op de 10 miljoen euro voor dit jaar. 'Het bedrag voor dit jaar is ook al weer op', zegt Hoosemans. Tot 2020 gaat het om een totale subsidie van minimaal 75 miljoen euro. Deze steun is niet gekoppeld aan zonnepanelen.

De subsidie van alle provincies is per 31 oktober beëindigd. Fryslân is nu de enige provincie die nog 500.000 euro extra beschikbaar heeft gesteld. De subsidie van de provincies bedroeg de afgelopen drie jaar in totaal 20 miljoen euro. 'Andere provincies overwegen of en zo ja hoe ze asbestsanering nog financieel stimuleren.'

Veehouders

Veehouders hebben veel moeite om het geld voor asbestsanering op te hoesten. Gestopte veehouders of zij die hun bedrijf afbouwen, hebben te maken met de bestemming voor de stallen en gebouwen.

Marti Hebbink uit Halle, naast jongveeopfokker, bemonsteraar en raadslid actief op recreatiegebied, vraagt zich af hoe de overheid de sanering voor 1 januari 2024 wil realiseren. 'Als je op oudere stallen een nieuw dak legt, blijf je een oud gebouw houden. Ook is het de vraag of je het gebouw een nieuwe functie kunt geven', zegt hij. 'Een stal - ook de onderkeldering - geheel slopen, kost veel meer geld. De financiële mogelijkheden ontbreken bij veel mensen. Bovendien kan de bank moeilijk doen.'

Financiering probleem

Hebbink wilde een deel van zijn vleesvarkensschuur ombouwen tot vakantieverblijf voor dertig personen, maar de financiering was een probleem. 'Het paste ruim binnen de begroting, de gemeente en welstandscommissie zijn positief, maar de bank wilde niet lenen.' Hebbink heeft in totaal een paar duizend vierkante meter te saneren asbestdaken.

Een ander probleem is dat er te weinig gecertificeerde bedrijven en medewerkers zijn om asbestdaken aan te pakken. Ook hebben nieuwe platen een flinke levertijd. De hagelstormen in Noord-Brabant en Limburg van afgelopen voorjaar dragen hieraan bij, stelt Hoosemans. 'Er ging 500.000 vierkante meter aan asbestdaken kapot en dat is nog niet opgelost.'