Brabantse teler wil markt met minigroenten bedienen

Jonkers kwam drie jaar terug in contact met een Zuid-Afrikaan die een teler zocht die snackgroenten kon telen voor de Engelse markt. Dat gesprek kreeg geen vervolg, maar het zette hem wel aan het denken. In die tijd was er veel aandacht voor voedselverspilling en voor afwijkende groenten die naar de composthoop gingen.

Tegelijk zag Jonkers dat het aantal eenpersoons huishoudens sterk groeide, toen 2,7 miljoen, nu al meer dan 3 miljoen. Veel groenten zijn te groot voor één persoon. Die eet geen hele bloemkool of hele paprika op. Maar de rest ziet er na een dag koelkast niet meer uit en verdwijnt vaak in de container.

Jonkers zag die trends en praatte erover met diverse mensen. Hij kwam tot de conclusie dat er een markt is voor kleine biologische groenten. Maar hoe kom je aan zulke groenten?

Drie mogelijkheden

Er zijn drie mogelijkheden, legt hij uit. Eén: er zijn rassen die vanuit zichzelf klein blijven. Twee: de gangbare teelt levert ook altijd een deel kleine producten op. Die worden er nu vaak uitgesorteerd. Ook jong oogsten is een optie. Teelttechnisch zijn er ook mogelijkheden, zoals het dicht op elkaar poten.

De derde mogelijkheid is om groenten simpelweg in een kleinere hoeveelheid te verpakken, bijvoorbeeld geen pond bospeen, maar zes worteltjes.

De tuinder stak de meeste energie in de eerste twee mogelijkheden. Die vragen het meeste onderzoek. Hij zocht over de hele wereld naar rassen met een klein formaat. Hij ging ook bij de grote zaadfirma's in Nederland te rade. 'Daar staat veel.'

Hij bestelde regelmatig zaadjes van een groenteras en kweekte die zelf op. In de afgelopen drie jaar probeerde hij zo'n honderd rassen. Daarvan zijn nog tussen dertig en veertig kansrijke rassen over.

Hobbels

Tijdens de zoektocht kwam de ondernemer een aantal hobbels tegen. Zo is er bijna nooit biologisch zaad beschikbaar van een ras. Jonkers moest daarom als biologische teler voor elk ras eerst ontheffing vragen bij Skal en de garantie geven dat het zaad niet ontsmet was.

De tweede hobbel is dat rassen in een bepaalde periode van het jaar op hun best zijn. 'Het is bij elk ras uitproberen welke periode dat is en of er rassen in aansluitende perioden goed zijn.'

Een volgende hobbel zijn de EU-regels, die voorschrijven waaraan bijvoorbeeld een krop sla moet voldoen om 'krop' te mogen heten. Gelukkig voor Jonkers is controle-instantie KCB nog niet op bezoek geweest.

Een grote hobbel is het in de markt zetten van de Little & Fresh minigroenten. Samen met zijn afnemer Naturelle, dochter van The Greenery, heeft hij inmiddels goede contacten met Marqt, de kleine opkomende supermarktketen met 'eerlijk' voedsel. Binnenkort staat een gesprek gepland met de Plus-supermarkt.

Kleine schaal

Jonkers is op kleine schaal begonnen met de afzet. Tot nu toe beperkt deze zich tot de eigen groentewinkel aan huis, kleine handelaren en leveranciers van groenteabonnementen.
Jaarrond kan hij nu meer dan vijftien producten leveren in een kleine dertig soorten.

Maar de vraag van de kip of het ei speelt ook bij de verkoop van biologische minigroenten. Want Jonkers kan de producten pas op grotere schaal gaan telen als hij weet dat er afzet voor is. Als een afnemer nu een partij bestelt, kan hij die bijvoorbeeld pas in april leveren. 'Er is tijd nodig om het product te laten groeien. Ik heb geen 3D-printer waar het uitkomt.'

Maar de meeste supermarkten willen standaard en jaarrond. Dat laatste is op te lossen, geeft Jonkers aan, door een deel in Frankijk of Spanje te laten telen. Hij wil sowieso samenwerken met biologische collega-telers.

Een ander punt is de prijs. Biologische minigroenten zijn relatief duur. Voor biologisch is de prijs al wat hoger dan voor gangbaar. Daar komt nog bij dat de kostprijs van kleine groente hoger is dan van grote. Jonkers: 'Veel kosten van grote en kleine groenten zijn even hoog. Maar ik denk dat consumenten zich onvoldoende realiseren dat ze per saldo beter uit zijn met kleine groenten, omdat ze van grote groenten meer weggooien.'

De tuinder laat zich niet afschrikken door de hobbels. Hij is ervan overtuigd dat Little & Fresh inspeelt op belangrijke trends bij consumenten. Het duurt alleen even voordat de markt het oppakt.