Van Dam wil PAS stabiel houden

Het ministerie van Economische Zaken en de provincies bereidden vier maanden na de invoering van de PAS op 1 juli 2015 extra emissiebeperkende maatregelen voor. LTO uitte forse kritiek. Van Dam schrijft nu dat als er extra maatregelen komen, er ook uitbreiding van ontwikkelingsruimte voor boeren komt.

Ook kondigt Van Dam in zijn voortgangsrapportage, die hij deze week naar de Tweede Kamer stuurde, geen grote veranderingen aan. Hij streeft naar 'stabiliteit' en zegt dat alleen 'minder ingrijpende optimalisaties' in het verschiet liggen.

Trots

De staatssecretaris meldt verder 'trots' te zijn op de resultaten in het eerste jaar dat de PAS van kracht is om natuurgebieden te beschermen en tegelijk veehouderijen in en rond de Natura 2000-gebieden van ontwikkelruimte te voorzien.

'Ik vind dat er een goed systeem ligt. Tegelijkertijd zijn er ook nog aandachtspunten voor de toekomst.' Sinds de invoering van de PAS zijn er tot 1 juli dit jaar 2.735 meldingen ingediend en 1.105 Natuurbeschermingswetvergunning (Nb) toegekend en is voor 1.391 aanvragen een ontwerpbesluit genomen.

Ruimte

Verder is 33 procent van de beschikbare ruimte voor meldingen voor zes jaar benut. Voor boeren die voor hun uitbreiding onder de norm van 1 mol stikstofdepositie per hectare per jaar blijven, volstaat een melding zolang er voldoende ontwikkelruimte is. Is die ruimte er niet meer, dan is Nb-vergunning nodig.

Voor 13 van de 118 Natura-gebieden is de grenswaarde van 1 mol verlaagd naar 0,05 mol per hectare. In de praktijk moet een veehouder dan een Nb-vergunning aanvragen, als hij wil uitbreiden. In de gebieden Lieftinghsbroek en Veluwe is deze vrije ontwikkelingsruimte vrijwel volledig benut. Hier kunnen boeren niet verder ontwikkelen.

Kritiek is er ook, meldt Van Dam. Zo wordt er 'onnodig ontwikkelruimte vastgehouden' door boeren die wel een melding doen of een Nb-vergunning aanvragen, maar die niet verzilveren.

Vlotter

LTO heeft het eerste jaar van de PAS kritisch gevolgd, maar is ook positief. 'We kunnen ruim een jaar later vaststellen dat de PAS doet waar ze voor ontwikkeld is: ruimte geven voor bedrijfsontwikkeling, verbetering van de natuurkwaliteit en een vlottere en eenvoudiger vergunningverlening', stelt Gerbrand van 't Klooster, coordinator Omgevingsbeleid.

'De PAS heeft boeren miljoenen bespaart aan advies, onderzoek en ammoniakrechten. Het is lastig daarvan een schatting te geven maar ik weet dat toen de PAS er niet was sommige bedrijven hierin in de tienduizenden hebben geïnvesteerd. Achteraf onnodig.'

Kanttekeningen

Van 't Klooster deelt de kanttekeningen met de staatssecretaris. 'Allereerst moet de Raad van State nog uitspraken doen in concrete beroepszaken over verleende NB-vergunningen. Dat zal naar verwachting begin volgend jaar het geval zijn. Een spannend moment, want waarschijnlijk blijkt dan of de PAS juridisch stand houdt. Ik moet er niet aan denken dat met alle voorbereidingen en voortgang die we hebben geboekt er een streep door de PAS gaat.'

Verder zijn niet alle bedrijven geholpen met de PAS, constateert ook Van 't Klooster. 'Dat wisten we bij aanvang. Voor hen is maatwerk nodig. In de komende jaren moet nog fors moeten worden geïnvesteerd in verbetering van de natuurkwaliteit. De herstelmaatregelen zijn nog niet allemaal genomen. In tal van gebieden heeft dat ook gevolgen voor de landbouw. Daar wordt in de gebieden aan gewerkt en voor wat betreft de gevolgen voor boeren zal er maatwerk geleverd moeten worden.'

Extra maatregelen

Over de extra emissiebeperkende maatregelen, zget Van 't Klooster. 'Wij hebben vorig jaar gezegd dat we hierover alleen willen praten als alle knoppen waaraan je kunt draaien om de werking van de PAS te verbeteren in beeld zijn. Dus ook verschuiven van niet gebruikte prioritaire ontwikkelruimte, meenemen wat andere sectoren kunnen doen aan emissieverlaging, hoe we de al genomen maatregelen kunnen versnellen, kijken naar extra herstelmaatregelen en herijking van natuurdoelen.'