‘Verplichting is bedreiging voor weidegang’

Met deze argumenten betoogden wetenschappers, boeren en zuivelproducenten woensdag voor een Kamercommissie tegen een wettelijke verplichting op weidegang.

Aanleiding van het rondetafelgesprek is de initiatiefnota uit maart van SP, GroenLinks en D66. Deze partijen willen weidegang verplicht stellen. Staatsecretaris Martijn van Dam liet bij het indienen van de nota al weten niets in het voorstel te zien.

Bert Philipsen, projectleider van het weidegangonderzoek bij Wageningen Livestock Research en Agnes van den Pol, Lector Beweiding aan de CAH Wilentum zijn tegen een wettelijke verplichting op weidegang.

Oude inzichten

Volgens de onderzoekers baseren de Kamerleden zich op oude onderzoeken en inzichten die soms stammen uit de jaren negentig.

‘Als je een norm gaat stellen gaan bedrijven daarop boeren. Ik ben bang dat 120 dagen van zes uur weidegang dan de norm wordt terwijl nu een groot aantal bedrijven veel hoger zitten, soms wel tot 1800 uur’, aldus Philipsen.

Gekanteld

Onderzoeker Nick van Eekeren van het Louis Bolk Instituut sprak zich ook uit tegen een verplichte weidegang. ‘Bij een verplichting verliezen de boeren de intrinsieke motivatie om tot weidegang over te gaan. Dan krijg je een veredelde vorm van vrije uitloop. Motiveren werkt beter dan verplichten.’

Piet Boer, voorzitter van de ledenraad van FrieslandCampina sprak namens de Nederlandse Zuivelorganisatie (NZO). Volgens hem wordt weidegang inmiddels breed gedragen door de zuivelsector en melkveehouders.

‘De discussie in de melkveehouderij is gekanteld. Iedereen ziet de maatschappelijke wens, ook die boeren waarbij het in de bedrijfsvoering moeilijk inpasbaar is.’

Boer benadrukte de economische waarde van weidemelk en is bang dat dit bij een verplichting verdwijnt.

Weidepremie belangrijk

‘We hebben weidemelk, en sinds kort ook weidekaas in de markt gezet. Die meerwaarde vertalen we naar de melkveehouders. Zodra het verplicht wordt zijn wij klaar in de markt. Bovendien doen wij nu zelf de controle op naleving van de normen uit het convenant weidegang. Bij een verplichting stoppen wij daarmee en wordt het uw pakkie an.’

Kees Romijn, LTO-voorzitter Melkveehouderij, benadrukte dat de trekkracht voor het verder laten groeien van weidegang uit de markt moet komen.

‘Wij trekken nu hard aan het bewustmaken van melkveehouders en het stimuleren van kennisoverdracht. Dankzij het convenant hebben we een trendbreuk bereikt en het het aantal boeren met weidegang weer weten te verhogen. Met een verplichting sla je die initiatieven dood.’

Fervent voorstander

Romijn wees ook op de problemen die ontstaan bij de eventuele naleving van een wettelijke verplichting. ‘Hoe gaat de NVWA dat controleren? Op veel plaatsten staat het water nu hoger dan heet gras. Het moet wel een heel dappere NVWA’er zijn als die nu weidegang wil controleren.’

Boven het rondetafelgesprek hing het bericht van dinsdag dat Milieudefensie uit het convenant weidegang is gestapt. De milieuorganisatie is ontevreden over wat er tot nu toe is bereikt. Milieudefensie is dan ook een fervent voorstander van een wet die boeren verplicht hun koeien te weiden.