'We moeten de balans tussen natuur en landbouw herstellen'

Rik Grashoff studeerde Civiele techniek aan de TU in Delft. In dezelfde stad was hij later acht jaar lang wethouder. Hij hield zich vooral bezig met stedelijke ontwikkeling. 'Toch heb ik zeker affiniteit met de land- en tuinbouw. Ik woon nog steeds naast het meest intensieve tuinbouwgebied van Nederland.'

Hoe kijkt u tegen de land- en tuinbouw aan?

'Het is een buitengewoon belangrijke sector omdat die voorziet in onze voedselvoorziening. Ook mag je de sector innovatief noemen. We hebben een naam op dat vlak. Andere kant van de medaille is dat de balans tussen land- en tuinbouw en natuur en milieu zoek is. Die moet worden hersteld.

'Dat kan ook. Ze staan niet tegenover elkaar. Zie de tuinbouw, er valt meer zonlicht op de kas dan er nodig is om die te verwarmen. In principe kan de energievoorziening dan naar nul. Dat is echt duurzame tuinbouw.

'Verder ben ik tegen de intensivering. Bij een grondgebonden landbouw is het aantal dieren gekoppeld aan de hoeveelheid grond. Dat is beter voor de balans.'

Waarom vindt u dat zo belangrijk?

'Omdat andere zaken er parallel aan lopen. Want dan houd je de koe in de wei, insecten, planten en weidevogels in de wei, een boerenbedrijf op een schaal waar we van houden en dierenwelzijn op een goed niveau.

'Grondgebondenheid is een basisvoorwaarde. Anders ontaardt de sector in een vee-industrie, een gesloten doos in het landschap waar melk, vlees en mest uitkomt, die wordt verwerkt. Dat is een horrormodel. Daarmee wordt het dier gedegradeerd tot een machine van vlees, melk en eieren. Ook leidt dat tot een vervreemding van de landbouw.'

Moeten we dan het adagium loslaten dat we voor de wereld produceren?

'Zonder meer. Nederland is een speldenknopje op de wereldbol. Als we alleen al investeren in het verhogen van een verantwoorde efficiency van de veehouderij in Bangladesh, zouden we meer bijdragen aan het voeden van 9 miljard mensen.'

U stelt dat de sector nog nooit op eigen initiatief verbeteringen omtrent dierenwelzijn in gang heeft gezet en stevige regels nodig heeft. Waarom?

'Er is wel een voorhoede die het goed doet en laat zien dat het kan. Neem het kalf bij de koe, er zijn boeren die het gewoon doen met een goede bedrijfsvoering. Maar de conservatieve groep is de grote rem op ontwikkelingen. Natuurlijk heb ik respect voor de boer, maar de belangenbehartigers, waaronder LTO, laten te veel hun oren hangen naar deze minderheid.

'Ik zou willen dat ze inzien dat voor de toekomst van de sector een meer progressieve en duurzame land- en tuinbouw nodig is. Daarin stellen ze me keer op keer teleur.'

Wat moet er dan veranderen?

'De overheid moet een stevige minimale standaard vaststellen en de voorhoede belonen. Dat doet ze nu te weinig. Ze hinkt op twee gedachten: de koe in de wei krijgen, maar tegelijk de intensivering geen strobreed in de weg leggen. Dat kan niet, je moet kiezen.'

Ook pleit u voor bescherming van weidevogels.

'Een dood weidegebied is heel saai. Ecologen zeggen niet voor niets dat een gemiddeld weidegebied in Nederland een ecologische woestijn is. De biodiversiteit is zo schrikbarend laag, daar kan niks gedijen.'

Bent u ook kandidaat voor de verkiezingen?

'Ja, en mijn liefde voor de natuur en landbouwportefeuille is zodanig dat ik die wil voortzetten. Juist om te zoeken naar mogelijkheden om die twee niet tegenover elkaar te zetten, maar parallel te krijgen. En om als stip op de horizon de natuurinclusieve landbouw in een nieuw regeerakkoord te krijgen.'