In samenspraak natuur realiseren

Michiel ElandsHoogeveen woont te midden van de natuur in het buitengebied van Weert. Hij is hier geboren en getogen en houdt van het cultuurlandschap. Zijn bedrijf, met naast rundvee ook 500 vleesvarkens (Livar, het Limburgs Varken), moet passen in de omgeving, vindt hij. ‘Ik heb bijvoorbeeld alleen inheemse bomen en planten gepland. De koeienstal is met hout beplaat en langs het erf staat een natuurlijke haag. Die moet ik één keer per jaar snoeien, maar dat vind ik geen probleem.’
Met kruidenrijk grasland hoopt hij meer plantensoorten terug te brengen in de omgeving en insecten aan te trekken. De consequentie is wel dat hij de gronden beperkt kan bemesten en pas laat in het seizoen zal maaien. Voor zijn werkzaamheden én het later maaien krijgt Hoogeveen een vergoeding via Natuurrijk Limburg.

Contract afsluiten

Hoogeveen is één van de negenhonderd deelnemers aan de nieuwe subsidieregeling voor Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb). Gezamenlijk gaat het om ruim vierduizend voetbalvelden agrarisch natuur- en landschapsbeheer in Limburg.
Natuurrijk Limburg is het agrarisch collectief dat, met ingang van 2016, verantwoordelijk is voor het hele ANLb in provincie Limburg. De organisatie werkt met vier uitvoeringscollectieven, de bekende organisaties in de regio voor agrarisch natuurbeheer. Alle deelnemers sluiten een contract af voor zes jaar.
‘Een belangrijke verandering is dat deelnemers veel meer dan voorheen zullen worden betrokken bij het agrarisch natuurbeheer’, zegt programmamanager Paulien Sijbers. ‘Ze komen te weten voor welke soorten ze het beheer uitvoeren en waarom.’
De afgelopen maanden hebben ze samen met boeren en ecologen uit het gebied goed gekeken waar echte resultaten te behalen zijn, geeft Sijbers aan. ‘We hebben met ondernemers doorgesproken welke maatregelen op welke plekken toegevoegde waarde hebben, wat dat voor hun boerenbedrijf betekent en wat de werkzaamheden in financiële zin opleveren. Deze afspraken kunnen we de komende jaren bijstellen, mocht dat nodig zijn. We doen dat in samenspraak met de deelnemer.’

Toezicht op kwaliteit

Natuurrijk Limburg is het centrale aanspreekpunt voor de overheid en houdt tegelijkertijd ook toezicht op de kwaliteit van het beheer. Daarnaast verzorgt de coöperatie onder meer een deel van de administratie en gaat ze cursussen aanbieden voor beheerders. Met een extra aanvraag bij de provincie hoopt de coöperatie volgend jaar met nog meer deelnemers het beheer dat nu is afgesloten te versterken.
Sijbers: ‘We willen af van geïsoleerde maatregelen en toe naar een sterk, samenhangend geheel. Met het korenwolfbeheer hebben we hier de afgelopen jaren al veel ervaring mee opgedaan.’
Natuurrijk Limburg bestaat sinds 2013 en is een initiatief van de LLTB. Speciale aandacht gaat uit naar zeldzame soorten die met uitsterven bedreigd worden, zoals de kamsalamander en het donker pimpernelblauwtje. De percelen die in Limburg het meest geschikt zijn voor agrarisch natuurbeheer krijgen voorrang.
‘Volgens mij is het vooral zaak om als boer te kijken of natuurbeheer bij jouw bedrijf past’, benadrukt veehouder Hoogeveen. ‘Ik ben een natuurliefhebber en mijn bedrijf leent zich prima voor het beheer. Mijn gronden zijn redelijk nat en voor de koeien is natuurontwikkeling prima. In tegenstelling tot melkkoeien doen Charolais-runderen het prima op een vrij sober rantsoen. Kruidenrijk gras en hooi is bovendien smakelijk en gezond voor ze. Wat ik daarnaast belangrijk vind is dat mijn grond gewoon bestemd blijft als agrarische grond.’