'Het sprookje dat ons is verteld over de wolf is totaal mislukt'

Caroline van der Plas (BBB) trapte het debat, dat op haar initiatief was geagendeerd, af met de stelling dat het 'sprookje dat ons is verteld over de wolf totaal is mislukt'. Ze doelde daarmee op de beweringen van wolvenkenners, ten tijde van de herintreding van het roofdier, dat wolven 'schuw zijn, niet bij mensen in de buurt komen en niet over hoge hekken springen'.

'Alles wat wolven volgens experts niet doen, doen ze', zegt het BBB-Kamerlid die Rummenie oproept zo snel mogelijk te beginnen met het beheren van wolven. Ze kreeg hierbij bijval van Eline Vedder (CDA): 'De voorspellingen zijn net een beetje anders dan ze zijn voorspeld.'

Ophitsen van mensen

Van der Plas vond PVV'er Graus en Ines Kostic (Partij voor de Dieren) tegenover zich. De eerstgenoemde is fel tegen wolven afschieten. Kostic verweet de BBB-leider het 'ophitsen' van mensen. 'U maakt de mensen bang. De meerderheid van de wolven gedraagt zich zoals experts hebben voorspeld.' Later in het debat herinnerde ze de Tweede Kamer aan een wandelaar in Limburg die een aanval van een kudde runderen niet overleefde en dat wolven dat hier nog niet op hun geweten hebben.

Graus sprak collega-Kamerleden die voor wolven bejagen zijn persoonlijk aan. Hij draafde hierbij op zijn bekende wijze nogal door. Voorstanders van de wolvenjacht zullen zich op enig moment moeten 'verantwoorden voor een goddelijke rechtbank', zei hij richting SGP'er André Flach.

Het leidde tot een botsing. Flach noemde Graus opmerking 'ongepast' waarop deze stelde dat de 'gewetensvraag na het leven komt'. JA21-Kamerlid Joost Eerdmans sprak van 'geraaskal' en vond dat de PVV'er 'alle perken te buiten ging'.

Weer schuw maken

Gelukkig werd er ook inhoudelijk gedebatteerd. Zo wil NSC dat er meer wordt ingezet op het weer schuw maken van opdringerige wolven. 'De snelle groei van het aantal roedels zorgt voor problemen en dat is onacceptabel', zegt Diederik Boomsma (NSC).

De VVD vroeg bij monde van Thom van Campen om ook de indirecte schade door de aanwezigheid van wolven in kaart te brengen en zo mogelijk te vergoeden. Campings en horecabedrijven in wolvengebieden zien volgens hem het aantal boekingen teruglopen. Een ondernemer die ponykampen organiseert, zag dat alle reserveringen werden afgezegd.

ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis schrikt van de snelle toename van het aantal aanvallen op landbouwdieren. In Friesland staat de teller dit jaar al op 69 aanvallen met meer slachtoffers dan in 2024. 'Dieren zijn vreselijk toegetakeld. Veeartsen vinden het niet meer te doen.'

Meer gevaren in het leven

GroenLinks-PvdA en D66 hebben begrip voor de angst onder bewoners van wolvengebieden. 'Maar laat je niet onnodig bang maken', zegt Laura Bromet (GroenLinks-PvdA). 'Er zijn meer gevaren in het leven', waarbij ze onder meer wees op tien dodelijke ongevallen met landbouwmachines, 78 verdrinkingen van kinderen en een dode en 150.000 bijtincidenten door honden in Nederland.

Anne-Marijke Podt (D66) wil meer onderzoek naar methoden om wolven te weren. Ook wil ze dat Rummenie alle mogelijke subsidiepotjes voor boeren die wolfwerende hekken willen plaatsen aanboort. Dat doet hij volgens haar nog onvoldoende.

Ondanks dat het plenaire debat de urgentie onderstreept die de Tweede Kamer van Rummenie verwacht, kon de staatssecretaris geen nieuwe maatregelen aankondigen. Hij erkent zelf ook geschrokken te zijn van recente incidenten en werkt aan de verdere uitwerking en uitvoering van zijn eerder aangekondigde wolvenplan.

Budget moet nog komen

Dat plan behelst onder meer de inzet op voorlichting via een landelijk wolveninformatiepunt. Ook komt er een landelijk team dat boeren gaat ondersteunen bij het plaatsen van hekken. Daarnaast komt er een team van deskundigen dat provincies snel kan adviseren bij acute situaties. De benodigde gelden moeten uit de onderhandelingen over de voorjaarsnota komen. Rummenie merkte op dat zowel in hoofdlijnenakkoord van deze coalitie als in de begroting van zijn ministerie geen afspraken over wolvenbeheer zijn gemaakt.

Actief beheren – lees bejagen – van wolven zit er voorlopig dus niet in. De verlaging van de beschermde status van de wolf is nog niet van kracht. Eerst moet de staat van instandhouding worden bepaald, een onderzoek dat Wageningen University & Research uitvoert. Is die staat voldoende bereikt, dan 'biedt dat mogelijkheden', stelt Rummenie.

Definities voor afschotvergunning

De staatssecretaris denkt onder meer aan het aanwijzen van gebieden waar wolven wel en niet zijn gewenst. Ook wordt er gewerkt aan definities voor probleemwolven en probleemsituaties. Dit moet op termijn juridisch houvast bieden bij de vergunningverlening voor het afschieten van wolven. Daarvoor is Rummenie ook in overleg met het ministerie van Justitie en Veiligheid, politie, groene boa's en burgemeesters. 'Er komt beleid voor uitzonderlijk gedrag van wolven', beloofde hij.

Een eerste voorstel hiervoor in een algemene maatregel van bestuur (AMvB) moet voor het einde van het jaar naar de Tweede Kamer gaan. Kamerleden dienden in totaal negentien moties in, waarover volgende week dinsdag wordt gestemd.