Bloemen en bijen blijven even belangrijk

Tijdens een rondgang over de beurs bij het International Trade Centre in het Zuid-Hollandse Hazerswoude-Dorp gebruiken veel telers termen als Bee Friendly of logo's met lieveheersbeestjes en vlinders. Ze verwijzen daarmee naar de aantrekkelijkheid van de planten. Die trend valt dit jaar echt op, bij de een nog meer dan bij de ander.

Colour your Season is een samenwerkingsverband tussen drie grote tuinplantenkwekerijen. Zij benadrukken het belang van biodiversiteit. Dat is geen verwijzing naar een geïntegreerde teelt, alhoewel het gebruik van vlinders en lieveheersbeestjes de natuurlijke aanpak benadrukt. Bij navraag naar de onderbouwing van deze profilering, worden standhouders een beetje voorzichtig.

Arnoud van der Knaap van de Noordpoel in de Kwakel besteedt bij de teelt aandacht aan innovatieve methoden om weerbare en vitale planten te kweken, met minimale belasting van de aarde. 'Onze producten zijn wel aantrekkelijk voor vlinders en bijen, maar niet biologisch geteeld', laat de plantenkweker nadrukkelijk weten.

Waar komt die waarschuwing vandaan? Het blijkt dat sommige producenten kopschuw zijn geworden door een kritisch tv-programma voor consumenten. Een Radar-uitzending in 2014 liet zien hoe op tuinplanten, die bekendstaan als aantrekkelijk voor hommels en bijen, veel pesticiden waren aangetroffen. Maar we zijn inmiddels elf jaar verder. De sector maakt grote sprongen in het natuurvriendelijker telen.

Retail en kwekers testen samen of producten 'schoon' zijn. Biostimulanten en biocontrol doen hun intrede bij de teelt van vaste planten. Door de aandacht voor bijensterfte profileren producenten zich nu met aantrekkelijke soorten en milieuvriendelijke productie, waarbij bijenkasten – of nog beter: wilde bijen – op de kwekerijen bewijzen dat het goed zit.

Jens de Clercq van Andesch Flower uit het Belgische Lochristi teelt, naast azalea's en rododendrons, ook biologische tuinkruiden als tuinplant onder de handelsnaam Herbachef. Hij koos voor biologisch om onderscheidend te zijn ten opzichte van zijn Italiaanse concurrenten. De milieuvriendelijke aanpak werkt. 'Als de kwaliteit en prijs gelijk zijn, dan kiest de klant eerder voor ons.'

Opvallend is dat niet alle standhouders weten welke producten bijen of vlinders aantrekken, zo blijkt tijdens een rondvraag. Terwijl sommige bedrijven zich er juist mee presenteren of bewust planten telen die extra aantrekkelijk zouden moeten zijn.

Ambities van de keten

'Het is duidelijk dat de retail zoekt naar producten die zo milieuvriendelijk mogelijk worden geteeld. De ambities van de keten lopen voor op wat de wet voorschrijft', zegt Sytse Berends, verantwoordelijk voor de pr en marketing van de beursorganisatie.

'De kreet 'peat free' wijst op de afwezigheid van natuurlijk veen in de potgrond. Wettelijke maatregelen hebben dit gebruik nog maar heel beperkt aan banden gelegd, toch is het goed dat de sector laat zien dat daar actief aan wordt gewerkt', aldus Berends.

De milieueisen van de grotere afnemers als supermarktketens en tuincentra worden in de toekomst nog verder opgeschroefd, verwacht Berends. 'In 2030 willen zij een overwegend chemievrij geteeld product. Dat lijkt nog ver weg, maar de telers zijn al een heel eind door de inzet van natuurlijke bestrijdingsmiddelen.' Telers spreken zelf over inzetten op plantweerbaarheid. Door hier bij de plantselectie naar te kijken, hopen zij alleen nog bij een grote plaag chemische correctie achter de hand te hoeven houden.

Bij de entree op de beursvloer lopen de bezoekers over een rode loper langs verschillende noviteiten. Met een groene bal die ze bij de ingang meekrijgen, kunnen ze aangeven welke plant hun favoriet is. De kwaliteit van de noviteiten is hoog en de producten gevarieerd, van Anemone coronaria tot magnolia en van cordyline tot hellborus.

Intens rode bloemen

De rododendron Maximus van Leybaert heeft gewonnen. Deze plant opent grote, intens rode bloemen die vlinders en bijen aantrekken. Het feit dat die plant is verkozen, zegt volgens Berends iets over het vakmanschap van de bezoekers.

'Gewone consumenten zouden gaan voor producten waar al een bloem in zit', stelt Berends. 'Echte kenners waarderen de kwaliteit van de struikopbouw van deze rododendron en zien hoe groot de knoppen zijn. Eigenlijk waarderen zij daarmee de gebruikswaarde in de toekomst. De aantrekkelijkheid voor bijen en vlinders past prima in de hedendaagse tuinbeleving.'

De grootste Europese tuinplantenbeurs is opnieuw een succes te noemen, met zo'n 175 standhouders en duizenden bezoekers en vakgenoten. Op meer dan 20.000 vierkante meter zijn meer dan vijfduizend monsterpartijen en verschillende kant-en-klare concepten voor tuincentra getoond. Diverse standhouders zeggen dat ze goede zaken hebben gedaan, relaties opnieuw hebben bevestigd en geïnteresseerden hebben gesproken die het bedrijf gaan bezoeken.

De beursorganisatie heeft ook groepen met inkopers van tuincentra uitgenodigd en rondgeleid. Deze belangrijke contactpersonen voor telers hebben extra aandacht voor de milieu-inspanningen van de standhouders. Ze zijn volgens de organisatie enthousiast over het aanbod en de veelzijdigheid van de assortimenten.