Vlindertelling is voor Zeeuwse akkerbouwer 'echt een genietmoment'

'Ik werd drie jaar geleden door mijn zus, die ook op een akkerbouwbedrijf woont, gewezen op Bimag', vertelt Judith Remijn. 'Ook ik wilde weleens weten of er veel vlinders op ons erf rondfladderen.'

LTO Noord, BoerenNatuur en De Vlinderstichting werken sinds 2019 samen binnen het project Boeren Insectenmonitoring Agrarische Gebieden (Bimag). Binnen dat project tellen 150 boeren en tuinders vlinders op hun bedrijf. Daarmee leveren ze waardevolle data aan voor de Vlinderstichting over de vlinderstand op het erf.

Een speciale emmer met ledlamp trekt de insecten 's nachts aan en in de ochtend maakt de deelnemer een foto van iedere vlinder. Elke deelnemer heeft drie vangemmers: een op het erf, in het land en in de buurt van een natuurmaatregel. De eerste resultaten laten zien dat natuurmaatregelen een positief effect hebben op de aantallen en soorten nachtvlinders.

Controle rond zonsopkomst

Bij Remijn staan de emmers in de tuin, op het grasland en in een akkerrand. Iedere zaterdagochtend rond zonsopkomst, tegen 16.00 uur, controleert ze deze. 'Dit is voor mij echt een genietmoment', geeft de ondernemer aan. 'Om in alle stilte een ronde te doen over het land en te kijken wat de opbrengst is. En dat is iedere keer weer een verrassing, zowel in aantallen als in soorten vlinders.'

Remijn merkt dat in haar regio bepaalde soorten vlinders meer voorkomen dan elders. Dit kan ze ook teruglezen in de rapportages die ze van de Vlinderstichting krijgt toegestuurd. 'Verder had ik vorig jaar veel minder metingen dan in 2023. Dit had vooral te maken met het natte voorjaar. In september volgde weer een opleving door het betere weer.'

De vlindersoort die Remijn het meest in de emmer had, was de bleke grasuil. 'Maar ik had ook een keer een roodbandbeer, slawortelboorder, sneeuwbeer en een geelvleugeluil gevangen', voegt ze toe. 'Deze soorten staan als kwetsbaar op de rode lijst van nachtvlinders. Dus ik vind het wel bijzonder om die in de emmer aan te treffen.'

61 soorten gevangen

De akkerbouwer heeft de afgelopen twee teljaren – in twintig vangnachten – 227 nachtvlinders gevangen, verdeeld over 61 soorten. 'Dat is een indrukwekkend aantal', vindt Wico Dieleman. Hij is ZLTO-projectleider en algemeen coördinator bij Poldernatuur Zeeland.

De tellingen, ook die waarbij geen vlinders zijn waargenomen, geven inzicht in de soortenrijkdom en aantallen per soort op het bedrijf. Dieleman stelt dat door Bimag een beter zicht ontstaat op de ontwikkeling van de vlinderstand in het agrarisch gebied.

Mede vanuit ZLTO-project FABulous Farmers zijn er ook in Zeeland deelnemers gestart. De huidige Bimag-begeleiding wordt vanuit Poldernatuur Zeeland verzorgd. 'We merken veel enthousiasme bij de deelnemers', zegt Dieleman. 'De aandacht voor de samenhang tussen landbouw en natuur neemt hierdoor duidelijk toe.'

Op 9 hectare strokenteelt verbouwen Huub en Judith Remijn gerst, aardappelen en bieten. Rondom dit perceel zijn akkerranden gezaaid. Het ondernemersgezin heeft ook een recreatietak. Hun twee oudste kinderen zitten sinds 2023 in het bedrijf.

Veel agrarisch ondernemers zijn al bezig met de biodiversiteit op het erf. Ook de familie Remijn is er veel aan gelegen om deze te bevorderen en de natuur te helpen. 'We moeten met z'n allen op deze aarde wonen en wij willen op deze plek graag ons steentje bijdragen', aldus Judith Remijn.

Bloemenmengsels

Om het de vlinder zo behaaglijk mogelijk te maken, zijn er bij Landbouw- en recreatiebedrijf Remijn speciale bloemenmengsels in de grond gezaaid. De insectenhotels en bosschages dragen ook bij aan een vlindervriendelijke omgeving.

Remijn wijst daarnaast op haar groene tuin. 'Als ik door het dorp fiets en ik zie al die stenen tuinen, dan denk ik: zo komen we er natuurlijk niet.' Ze vindt dat er met de vlinderstand in haar omgeving nog een wereld valt te winnen. 'Dat zal ook wel met de klimaatverandering te maken hebben. Ik merk dat de diversiteit aan vlinders nog te wensen overlaat. Zelf tel ik alleen de nachtvlinders omdat er te weinig dagvlinders aanwezig zijn', legt de Zeeuwse akkerbouwer uit.

Ook komend jaar pakt Remijn het tellen van vlinders weer enthousiast op. 'Het Bimag-project is echt mijn ding. Ik vind het interessant om te zien wat er op mijn erf gebeurt. Laatst rende een haas in de akkerrand uitgerekend de emmer om die ik net wilde gaan controleren. Gelukkig zaten de vlinders er nog in. Het is toch geweldig op die manier één te zijn met de natuur?'