Innovatieve akkerbouw Zuid-Holland stimuleert biodiversiteit

Met de introductie van de BAM-akkers en de klaveronderzaai in graanpercelen wordt niet alleen de natuur ondersteund, maar blijft ook het verdienmodel van boeren gewaarborgd. De eerste resultaten laten een positieve impact zien op vogels, insecten en bodemleven.

Op een perceel van 6 hectare in Goudswaard heeft biologisch akkerbouwer Peter van de Erve een BAM-akker aangelegd. Deze akker bestaat uit stroken met kruiden en luzerne, terwijl de stoppels van de granen gedurende de winter zijn blijven staan. Dit zorgt voor voedsel en schuilplaatsen voor vogels en insecten. De aanpak maakt deel uit van het programma 'Rotterdam de boer op!' dat samen met boeren zoekt naar manieren om biodiversiteit te bevorderen.

Ecoloog Ben Koks, medeontwikkelaar van de BAM-akker, benadrukt de voordelen: 'De variatie in gewassen zorgt voor meer voedsel en beschutting voor akkervogels en insecten. Het is mooi om te zien dat boeren, zoals Peter, actief bijdragen aan natuurherstel.'

Veldleeuweriken

In Zwartewaal beheert boer Jacob Noordermeer een BAM-akker van 13 hectare. Hier zijn vorig jaar talloze vogels gespot, waaronder een indrukwekkende zwerm van honderden veldleeuweriken. 'Ik loop al jaren op akkers rond, maar zoiets heb ik zelden gezien', zegt Koks. Daarnaast zijn er watersnippen, graspiepers en kiekendieven waargenomen.

Ook insectenonderzoeker Anthonie Stip van De Vlinderstichting is enthousiast: 'De kruidenstroken trekken ongekend veel dagvlinders, hommels en bijen aan. Een hoogtepunt was de waarneming van de zeldzame donkere klaverzandbij.'

Klaveronderzaai

Behalve de BAM-akkers is ook de techniek van klaveronderzaai met succes getest. In Zuidland heeft akkerbouwer Johan van Beek deze methode toegepast in zijn graanperceel. Klaveronderzaai, bekend uit de biologische landbouw, bleek ook in gangbare akkerbouw haalbaar en ecologisch waardevol. De stikstofbindende eigenschappen van klaver verbeteren de bodem, terwijl vogels en insecten profiteren van de begroeiing.

Voor de toekomst hoopt het programma 'Rotterdam de boer op!' deze technieken verder op te schalen. Koks: 'Deze maatregelen trekken op grote schaal insecten en vogels aan. Het zou fantastisch zijn als BAM-akkers in subsidieregelingen worden opgenomen, zodat meer boeren kunnen bijdragen aan biodiversiteit zonder economisch risico. Er is nog verrassend veel mogelijk voor natuur in de hedendaagse akkerbouw, als je maar goed samenwerkt met boeren en kijkt wat past binnen hun werkwijze.'