Doelen waterkwaliteit voor 2027 'nog grote uitdaging'

Dat blijkt uit een tussenevaluatie van de waterkwaliteit die minister Barry Madlener van Infrastructuur en Waterstaat naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. Op dit moment haalt Nederland ongeveer 80 procent van de 100.000 KRW-doelen die de Nederlandse overheid zichzelf heeft opgelegd.

'Ondanks de verbeteringen van de afgelopen decennia, liggen we niet op koers om in 2027 overal aan te voldoen. Overigens zijn alle Europese lidstaten nog ver verwijderd van het geheel voldoen aan de KRW', schrijft Madlener.

Aanvullend beleid

De tussenevaluatie voorspelt dat de Nederlandse wateren voor 42 chemische stoffen nog niet aan de normen voldoen in 2027, wanneer er geen aanvullend beleid wordt doorgevoerd. Een groep deskundigen heeft circa 20 maatregelen geadviseerd om minder chemische stoffen in het water te krijgen. Madlener wil in het voorjaar van 2025 een besluit nemen over de te nemen.

In de tussentijd worden verschillende lopende projecten doorgezet, zoals het herzien van verouderde lozingsvergunningen wanneer dat nodig is en het verminderen van uitspoeling van gewasbeschermingsmiddelen naar water.

Nutriënten

Ook op het gebied van nutriënten (onder meer meststoffen) zijn nog stappen te zetten. De tussenevaluatie voorspelt dat de ingezette maatregelen uit het zevende Actieprogramma Nitraatrichtlijn waarschijnlijk leiden tot verbeteringen, maar geeft tegelijkertijd aan dat er nog opgaven zijn voor de landbouw en in mindere mate voor rioolzuiveringsinstallaties.

Momenteel wordt onder leiding van landbouwminister Femke Wiersma gewerkt aan het achtste Actieprogramma Nitraatrichtlijn dat vanaf 2026 in werking treedt. Daarnaast toetst het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat alle 314 Nederlandse rioolzuiveringsinstallaties om in 2025 inzicht te krijgen in de lozingen vanuit deze installaties. Met de nieuwe Omgevingswet kunnen regionale en lokale overheden ook beter sturen op emissies van nutriënten, bijvoorbeeld via verordeningen en gebiedsplannen.

Grote uitdaging

LTO Nederland concludeert dat er grote uitdaging zijn om enerzijds de waterkwaliteit verder te verbeteren en anderzijds een gezond en gevarieerd voedselpakket te produceren met economisch lange termijn perspectief voor boeren en tuinders. Wat LTO betreft is het zaak om samen met het Kabinet, waterschappen en provincies, de schouders er onder te zetten.

De belangenorganisatie is voorstander van een 'aanpak van onderop'. LTO wijst erop dat in tal van projecten en op vele terreinen lokaal wordt samengewerkt aan verbetering van de waterkwaliteit, onder meer via het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW). 'Op deze manier krijgen ondernemers in het gebied zicht op de relatie tussen hun eigen handelen en de waterkwaliteit en worden perspectiefrijke maatregelen samen uitgevoerd.'

Naast een aanpak van onderop vindt LTO heldere bestuurlijke keuzes ook noodzakelijk. Er zijn richting 2027 nog knopen door te hakken op Rijksniveau, maar ook binnen Provincies en waterschapsbesturen, stet de boerenkoepel. LTO roept op tot keuzes op een aantal terreinen, zodat voor ondernemers meer duidelijkheid ontstaat. Zo moet bijvoorbeeld helder uitgesproken worden welke doelen behaald moeten worden.