Klimaatverandering dwingt akkerbouwers tot vernieuwing

Nieuws Akkerbouw David Hilberink 29 okt 2024 om 15:37uur

Akkerbouwers staan voor flinke uitdagingen door klimaatverandering: warmere en drogere zomers, verzilting en een groeiende noodzaak voor biodiversiteitsherstel beïnvloeden het dagelijks werk op het land. Voor veel boeren vraagt dit om een compleet herzien bedrijfsmodel, waarin watermanagement, bodembeheer, biodiversiteit en teeltstrategieën centraal staan. Tijdens het webinar van Nieuwe Oogst en Rabobank op maandag 18 november delen akkerbouwers, onder wie Michael Schippers uit het Zeeuwse Kamperland, hun ervaringen om het bedrijf klaar te maken voor de toekomst.

Schippers runt een akkerbouwbedrijf van 350 hectare waar hij aardappelen, bieten, luzerne, vlas, plantuien en koolzaad teelt. Droge zomers maakten het voor hem noodzakelijk om zaaiuien uit zijn bouwplan te halen, omdat hij door een tekort aan zoetwater simpelweg niet kon beregenen. De akkerbouwer koos voor vlas als alternatief: deze gewaskeuze bleek beter geschikt voor de omstandigheden op zijn land.

Om zijn gewassen in de toekomst toch te kunnen beregenen, besloot Schippers te investeren in een bassin van 33.000 kubieke meter. Dit waterreservoir, gevuld met oppervlaktewater van nabijgelegen locaties, zoals een camping en een industrieterrein, biedt een buffer waarmee hij in droge periodes kritische beregeningsmomenten kan opvangen. Hoewel het bassin niet al zijn percelen van water kan voorzien, maakt één keer beregenen een week voor het rooien het werk een stuk makkelijker.

Naast een verbeterde watervoorziening verdiepte de akkerbouwer zich ook in zijn bodem, die zich kenmerkt door een dikke zandlaag, het resultaat van vroegere inpoldering. Om water langer vast te houden en het bodemleven te stimuleren, schakelde hij over op niet-kerende grondbewerking. Dit zorgt ervoor dat de bodemstructuur behouden blijft, zodat het vocht en de voedingsstoffen beter kunnen worden vastgehouden. De wortels van de gewassen krijgen hierdoor meer toegang tot water dieper in de grond, wat cruciaal is in droge periodes.

Meer inzicht via BiodiversiteitsMonitor Akkerbouw en Open Bodem Index

Om de effectiviteit van zijn maatregelen te monitoren en verder te verbeteren, gebruikt Schippers de BiodiversiteitsMonitor Akkerbouw (BMA) en de Open Bodem Index (OBI). Deze hulpmiddelen geven hem inzicht in de gezondheid van zijn bodem en de mate van biodiversiteit op zijn land.

Door alle percelen in kaart te brengen, kreeg de ondernemer een gedetailleerd overzicht van de bodemstructuur en kon hij bijvoorbeeld besluiten om de boven- en onderlaag te mengen. Deze bewerking zorgt ervoor dat kleideeltjes dieper in de bodem zakken, wat bijdraagt aan een betere vochtvasthoudende capaciteit en een gezondere wortelontwikkeling.

De BMA stimuleert bovendien financieel verantwoord bodemgebruik, wat een positieve impact heeft op Schippers' inkomen en zelfs voordelen oplevert bij de financiering via Rabobank. Deze inzichten geven hem handvatten om zijn bedrijf duurzamer en financieel gezonder te maken.

Voor veel boeren vraagt de overgang naar klimaatbestendige akkerbouw om een andere mindset en de bereidheid om te innoveren. Schippers, voormalig Zeeuws kampioen ploegen, staat open voor deze aanpassingen om zijn bedrijf toekomstbestendig te maken. Met de BMA, OBI en slimme investeringen in waterbeheer en bodembeheer zorgt hij ervoor dat zijn akkerbouwbedrijf beter bestand is tegen de klimaatuitdagingen van vandaag en morgen.

Tafelgast webinar

Michael Schippers is een van de tafelgasten tijdens het webinar van Rabobank en Nieuwe Oogst op maandag 18 november om 20.00 uur. U kunt zich hier aanmelden voor het webinar: Toekomstbestendig telen; omgaan met klimaatuitdagingen.