Fabrikanten spelen in op dalende vraag trekkers

2021 was een topjaar voor fabrikanten van trekkers en landbouwmachines. Door de coronapandemie stegen de prijzen van agrarische producten naar recordhoogtes. Wereldwijd zagen boeren hun inkomsten fors stijgen en velen investeerden daarmee in nieuwe machines. Door de Russische inval in Oekraïne hield deze trend nog even aan.

Inmiddels zijn de agrarische markten gestabiliseerd. De hoge prijzen voor brandstof, kunstmest en andere grondstoffen zorgen er mede voor dat boeren de hand op de knip houden. In de Verenigde Staten, een grote afzetmarkt voor landbouwmachines, voorspelt het ministerie van landbouw voor dit jaar een daling van het boereninkomen met 21,7 procent door lage prijzen voor soja en mais.

De malaise op de agrarische machinemarkt beperkt zich niet tot de VS. In totaal werden er in 2023 in heel Europa 211.700 nieuwe trekkers geregistreerd, waarvan 158.100 stuks van een type dat wordt gebruikt in de landbouw. De verkopen lagen daarmee 4,9 procent lager dan in 2022. Dat blijkt uit cijfers van fabrikantenkoepel CEMA.

Vertekend beeld bij afzet

In de eerste helft van 2023 leek de Europese markt zich nog normaal te ontwikkelen. De daling was marginaal ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Maar dat is een vertekend beeld

De verkoopkrimp werd begin dat jaar gecamoufleerd door naleveringen van eerder bestelde machines. De coronapandemie en de oorlog in Oekraïne zorgden voor verstoringen in de aanvoer van onderdelen en grondstoffen die fabrikanten nodig hadden. Daardoor liep de levertijd van nieuwe machines op naar gemiddeld zes maanden. Veel leveringen in begin 2023 waren bestellingen uit 2022.

In de tweede helft van 2023 kwam de klad er echt in. Tussen juli en december werden in Europa bijna 10 procent minder nieuwe trekkers geregistreerd dan in dezelfde periode een jaar eerder.

Reorganisatie John Deere

Fabrikanten bereiden zich voor op een aanhoudende lagere vraag naar nieuwe landbouwmachines. Begin deze maand maakte John Deere bekend dat het in drie Amerikaanse fabrieken 600 van de 4.000 banen schrapt als reactie op de daling de kwartaalwinst met 17 procent. Dit komt bovenop de bijna 1.000 ontslagen die eerder dit jaar al vielen.

John Deere-CEO John May zegt dat het concern voorbereid moet zijn op 'aanzienlijke economische uitdagingen, waaronder stijgende mondiale operationele en productiekosten en dalende vraag bij onze klanten'. De trekkerproducent gaat uit van een omzetdaling in de sector van 20 procent in 2024.

Ander trekkerfabrikanten krimpen ook

Andere fabrikanten voeren ook kostenbesparingen door. In juni maakte het eveneens Amerikaanse Agco, maker van onder andere Fendt en Massey Ferguson, bekend dat het 6 procent van het personeelsbestand schrapt. De herstructurering moet een jaarlijkse kostenbesparing van 125 miljoen dollar opleveren. De productie wordt met 10 procent verlaagd.

Het Italiaanse-Amerikaanse CNH Industrial (Case, Steyr en New Holland) was de eerste die een reorganisatie aankondigde. Al in november 2023 maakte het hoofdkantoor in Milaan bekend dat het personeelsbestand met 5 procent wordt verkleind. CNH zag vooral een verkoopdaling in Zuid-Amerika.

Verplaatsing naar Mexico

Naast het snijden in de personeelsbestanden gaan John Deere en Agco ook over tot het verplaatsen van een deel van hun productie van de VS naar Mexico. John Deere bouwt daar een nieuwe fabriek voor shovels die eind 2026 een productielocatie in het Amerikaanse Iowa moet vervangen. Bij Agco gaat het om een deel van de productie in een fabriek in Kansas dat naar de zuiderburen verhuist.

De daling in de trekkerverkoop verschilt per land. Nederland boekte vorig jaar nog een plus van 6 procent naar 2.662 nieuwe trekkers. Ook Frankrijk en Duitsland bleven op niveau.

Dealers in Spanje (-18 procent), Italië (-13 procent) en Polen (-12 procent) hadden het zwaar. In landbouwreus Brazilië daalde de verkoop van landbouwmachines met 20 procent.