Vaccinatieplicht tegen IBR vanaf 1 juli 2025

Het streven in de IBR-bestrijding is vrijdag 19 juli bekendgemaakt door minister Femke Wiersma van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN). Het voornemen om een vaccinatieplicht in te voeren, maakt onderdeel uit van het streven om Nederland een IBR-vrije status te verlenen. Wel komen er uitzonderingen waarbij vaccinatie niet nodig is.

Runderen moeten straks tweemaal per jaar een IBR-vaccinatie krijgen. Dit draagt bij aan het verminderen van de verspreiding van de ziekte. Veehouders kunnen ervoor kiezen met IBR-besmette runderen op hun bedrijf op te sporen en af te voeren. Een houder heeft dan aangetoond dat IBR op zijn/haar bedrijf geen rol speelt, er hoeft dan niet te worden gevaccineerd.

Een voorwaarde is wel dat een veehouder via reguliere onderzoeken moet aantonen dat het bedrijf vrij blijft van besmetting met IBR. In de melkveehouderij wordt al standaard gemonitord. Ook geldt in dat geval dat bepaalde runderen die worden aangevoerd op het bedrijf, en die een risico hebben op het binnenbrengen van IBR, onderzocht moeten worden.

Uitzonderingen op vaccinatieplicht

De Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) die de wettelijke verplichting regelt, is online ter inzage gelegd en geopend voor reacties van belanghebbenden. Bij inwerkingtreding van de maatregel zouden op 1 januari 2026 alle runderen moeten zijn gevaccineerd, tenzij ze staan op bedrijven die zijn uitgezonderd van de vaccinatieplicht.

Uitzonderingen zijn er onder meer voor bedrijven die slechts een klein veterinair risico vormen voor de verspreiding van IBR of waar de uitvoering van de vereisten complex is. Dit zijn bijvoorbeeld houders van runderen in extensieve terreinen.

Met alle betrokken sectorpartijen is overeengekomen de bestrijding van IBR eerst nationaal te starten en op een later moment het programma ter goedkeuring voor te leggen aan de Europese Commissie. Dit geeft de sector voldoende tijd zich aan te passen en importstromen te verleggen.

Transportduur verkorten

Voor Nederlandse kalverhouders wordt de IBR-status van België en Luxemburg van belang. De vleeskalversector zet stappen om de transportduur van jonge kalveren verder te verkorten. De verwachting is dat er dan meer dieren uit die twee landen zullen komen.

Voor het vormgeven van dit maatwerk is advies ingewonnen van onder andere de deskundigengroep dierziekten en gekeken naar ervaringen van andere Europese lidstaten.