IBR-uitbraak op zes melkveebedrijven in Noord-Nederland

Op drie van de zes melkveebedrijven is het veldvirus van IBR op neusswabs aangetoond. De bedrijven hadden duidelijke symptomen en sterfte van volwassen koeien. Het blijkt volgens GD een ongewoon virulente uitbraak, waarbij lokale verspreiding via erfbetreders aannemelijk is.

Deze uitbraak is in tegenstelling met de ontwikkelingen gedurende de rest van het jaar. GD meldt dat er in 2022 maar twaalf tankmelkomslagen op vrije melkveebedrijven waren. Een tankmelkomslag betekent dat er IBR-antistoffen in de tankmelk zijn aangetroffen en meer dan 10 procent van het koppel besmet is met IBR. Ook waren er weinig positieve neusswabs, want op slechts zeven rundveebedrijven is het IBR-veldvirus aangetoond.

Wees alert op symptomen

Mede vanwege de recente uitbraak raadt GD rundveehouders aan om alert te zijn op symptomen: neus- en/of ooguitvloeiing, snurken, koorts, verminderde eetlust, daling melkproductie, verwerpen en soms sterfte. Bel bij twijfel altijd direct de dierenarts.

Op bedrijven met voor IBR de status 'vrij' of 'onverdacht' schrijven de protocollen voor statusbeheer voor om neusswabs te nemen en deze in te sturen naar GD voor IBR-virusonderzoek. Ook op vaccinerende bedrijven of vleesveebedrijven zonder status, maar met wel met klinische verschijnselen, is het belangrijk om tot een diagnose te komen. De uitslag volgt meestal binnen één werkdag.

Voorkom versleping

Hygiënemaatregelen om versleping van IBR tussen buurt- en contactbedrijven te voorkomen, zijn volgens GD nu belangrijk. Erfbetreders in hetzelfde werkgebied kunnen maatregelen nemen om verdere verspreiding van het virus te voorkomen. Tijdens bezoeken op uitbraakbedrijven die GD-dierenartsen de afgelopen jaren voor ZuivelNL uitvoerden, bleek dat dit soort informatie mondjesmaat wordt gedeeld, terwijl het juist nu belangrijk is om virusverspreiding tegen te gaan, om niet achterop te raken in de bestrijding.

Bij een IBR-uitbraak of als bij onderzoek veldvirus is aangetoond, is vaccinatie belangrijk om verdere verspreiding, vooral tussen bedrijven, maar ook binnen het bedrijf, te voorkomen. Het advies is om het koppel zo spoedig mogelijk intranasaal te vaccineren met levend vaccin. Het doel hiervan is om de infectie binnen het bedrijf tot staan te brengen en de infectieuze periode van het bedrijf te bekorten.

Behalve door vaccinatie kan het risico van infectie van nog niet besmette groepen runderen ook worden verkleind door bijvoorbeeld ruimtelijke scheiding en extra hygiënemaatregelen. Het is aan te raden om beroepsmatige bezoekers en buurbedrijven te waarschuwen. Buurbedrijven kunnen met een bedrijfsvaccinatie de runderen tegen het verhoogde infectierisico beschermen.