'Overheid moet ongelijke machtsverhouding tussen teler en fritesindustrie doorbreken'

Greenpeace België publiceerde eind juni een rapport over de oneerlijke winstverdeling tussen aardappeltelers en de fritesindustrie. De strekking van het rapport is dat aardappeltelers onvoldoende profiteren van de grote winsten die fritesfabrikanten maken. Terwijl volgens de milieuorganisatie juist de telers de risico's dragen van klimaatextremen en de toenemende maatschappelijke druk.

De Producentenorganisatie Consumptieaardappelen en LTO geven aan deze situatie te herkennen. Ze roepen op tot solidariteit en meer aandacht voor het afdekken van de risico's in de keten. Greenpeace Nederland onderschrijft de oproep van haar Belgische collega's aan de overheid om de ongelijke machtsverhouding tussen de boer, industrie en supermarkt te doorbreken. En om boeren te ondersteunen in de omslag naar ecologische landbouw en een eerlijke prijs voor een duurzaam product te garanderen.

'In Nederland hebben we geen onderzoek gedaan naar de mate waarin deze problematiek in onze aardappelsector speelt, maar we zijn niet verrast dat Nederlandse telers de situatie herkennen. Wij zien dit rapport dan ook als een illustratie van een bredere tendens', meldt een woordvoerder van de milieuorganisatie.

Klimaatcrisis en stijgende kosten

'Het is onacceptabel dat grote bedrijven als verwerkers grote winsten maken, terwijl boeren daar amper iets van terugzien', zegt campagneleider duurzame landbouw Hilde Anna de Vries van Greenpeace Nederland. 'Helemaal nu zij worden geconfronteerd met de toenemende gevolgen van de klimaatcrisis en te maken hebben met stijgende kosten.'

Doorgaan op de weg van schaalvergroting en intensivering wakkert de natuur- en klimaatcrisis verder aan, stelt de woordvoerder van Greenpeace Nederland. 'Dat zal boeren telkens meer raken en daarmee onze voedselzekerheid aantasten. Daarbij zal het ook de inkomensongelijkheid verder aanjagen.'

De enige keuze die voor veel boeren overblijft, is nog efficiënter worden, vult De Vries aan. 'Dat betekent investeren en groeien óf stoppen. Dit draagt eraan bij dat het aantal kleine boeren en telers de afgelopen decennia is gekelderd. We komen alleen uit deze vicieuze cirkel als de overheid boeren en telers helpt in de noodzakelijke omslag naar een rechtvaardig, veerkrachtig, gelokaliseerd en gediversifieerd voedselsysteem dat de positie van boeren respecteert en in balans is met de natuur.'