Wageningse onderzoekers zoeken verdwenen groenterassen

Met een oproep hopen de onderzoekers van het CGN de laatste tientallen ontbrekende rassen te kunnen toevoegen aan hun collectie. Zij doen dat in de veronderstelling dat misschien iemand nog ergens wat zaden van oude groenterassen op zolder heeft liggen.

Erfgoedrassen zijn rassen van gewassen die tot ongeveer de jaren 50 van de vorige eeuw zijn ontwikkeld en werden gebruikt, zegt Robbert van Treuren, onderzoeker op het gebied van genetische bronnen. 'Door schaalvergroting in de landbouw zijn deze rassen vanwege bijvoorbeeld te lage opbrengsten of beperkte voedingswaarde afgedankt en daarmee in de vergetelheid geraakt.'

Biocultureel erfgoed

Maar deze rassen maken volgens de onderzoekers wel deel uit van biocultureel erfgoed. Bovendien kunnen ze over eigenschappen beschikken die bruikbaar zijn in de huidige veredeling. De lijst van het CGN bestaat uit 350 erfgoedrassen. Van de meeste daarvan zijn zaadmonsters aanwezig. Maar van ongeveer vijftig rassen ontbreekt nog het uitgangsmateriaal.

Om de zoektocht naar de verdwenen rassen te stimuleren, is een lijst met vijf 'most wanted' rassen samengesteld. Dit zijn de Lange Holkruin, een pastinaaksoort die in de volksmond ook bekend is onder de naam Utrechtsche Platkop. Het tweede ras is de Selectie Wassenaar, een geelvlezige koolraap. Dan volgt Kennemerland, een netmeloen die is ontstaan uit een kruising met het soort Karbonkel.

Fameus vanwege late rijping

De laatste twee op de meest gezochte lijst betreffen de Dikke Leidsche Winter en de Delftsche Groene Kortpoot. De eerste is een winterharde prei, een oud ras dat fameus is vanwege zijn late rijping. Het laatste ras is een kleine bloemkool die juist vroeg oogstbaar was. De kleur van de bloemkool is volgens de overlevering zwavelgeel. De lijst is samengesteld op basis van oude informatie over groenterassen die tussen 1850 en 1950 in Nederland zijn geteeld.

Het CGN beschikt over een collectie van bijna 24.000 zaadmonsters van meer dan dertig verschillende land- en tuinbouwgewassen. Deze worden vacuüm bewaard bij -20 graden Celsius, met als doel ze tot de eeuwigheid te conserveren. Deze monsters worden beschikbaar gesteld voor professioneel gebruik op het gebied van veredeling, onderzoek en educatie. Zaadmonsters van erfgoedrassen zijn als speciale collectie ook toegankelijk voor het brede publiek.