Akkerbouwer rooit mooie winteruien ondanks nattigheid

Op het perceel van 5,5 hectare in de buurt van Steenbergen pakt Van den Eijnden een paar uien vast. 'Het verbaast me dat er nog zo'n mooie wortelpruik aan zit, want vlak na het planten begin oktober begon het te regenen en daarna is het eigenlijk nauwelijks meer droog geweest', zegt hij. 'Het is geen topgewas, de grofte zit er niet in, maar ik sta ervan te kijken van wat er nog van terecht is gekomen.'

De teler schat de opbrengst van de plantuien van het ras Troy op zo'n 40 ton per hectare. 'Gezien de omstandigheden ben ik daarmee zeker tevreden. Jammer dat een paar stukken op dit perceel verzopen en dus niet rooibaar zijn, maar het is niet anders.' Tijdens het rooien is goed te zien dat het nog steeds nat is op het land. 'Het houdt niet over', zegt een chauffeur van de rooicombinatie van loonbedrijf Hage.

Volgens Van den Eijnden is het een bont perceel zwarte zandgrond, waar op sommige plekken direct onder de bouwvoor een leemlaag zit. 'Daar is de waterdoorlatendheid slecht en blijft in zo'n extreem jaar als dit de bovenlaag verzadigd. Er stonden niet eens altijd plassen, maar op een gegeven moment is de grond gewoon vol.'

De Brabantse akkerbouwer meldt dat hij normaal gesproken alle uien op vroege en drogere percelen plant, maar voor dit perceel kwam dat nu in de rotatie niet goed uit. Elders heeft hij nog een perceel plantuien van 5 en 3,5 hectare die hij nog moet rooien. Naast plantuien heeft de ondernemer aardappelen, suikerbieten, cichorei en granen in zijn bouwplan. Het areaal beslaat in totaal 75 hectare.

'We proberen met plantuien altijd vroeg op de markt te zijn en met de prijs daarvan te profiteren', legt Van den Eijnden uit. 'We laten deze uien een aantal dagen drogen en dan gaan we ze maandag en dinsdag opladen.'

Dankzij bemiddeling van PPA komen de uien terecht bij sorteer- en verpakkingsbedrijf Gebroeders Boone in het Zeeuwse Oostdijk. De helft van het perceel heeft Van den Eijnden op contract verkocht voor een naar eigen zeggen mooie prijs van 24 cent per kilo. 'Dat is ten opzichte van vorig jaar toch weer mooi een paar cent extra.'

Het perceel van Van den Eijnden was niet het eerste stuk dit teeltseizoen waar winteruien werden gerooid. 'Vorige week zijn er al uien de bewaring in gegaan', meldt teeltspecialist Richard de Nijs van PPA. Volgens hem zijn de opbrengsten tot dusver wisselend.

'Er zitten prachtige percelen bij die richting 60 ton opbrengst per hectare gaan. Maar er zijn ook uien bij die zoveel last hebben gehad van de regen dat er niet meer dan 30 ton van een hectare komt', zegt De Nijs.

De teeltspecialist heeft daarnaast niet al te hoge verwachtingen van de kwaliteit van uien van percelen die nog moeten worden geoogst. 'Fusarium, witrot, bacterierot, ik kom het allemaal tegen. Dat heeft vooral te maken met de nattigheid. De impact zal per perceel en bedrijf verschillen', verwacht De Nijs.

Wat betreft de afzet van de uien is het volgens de teeltspecialist nog een beetje aftasten. 'Goede uien van oogst 2023 gaan nu weg voor 5 tot 8 cent per kilo. Daar mag dan ook niets aan mankeren. Als er schot of fusarium in zit, brengt het niets meer op en dan kan het naar Polen. Als je uien hebt van goede kwaliteit van de nieuwe oogst, dan kunnen telers daar mogelijk van profiteren.'

Volgens De Nijs blijven de meeste winteruien in Noordwest-Europa, maar zullen mooie partijen ook wel naar overzeese bestemmingen worden geëxporteerd. Dat betreft vooral landen in West-Afrika en Midden-Amerika.

Verder schat de teeltspecialist van PPA dat het areaal plantuien stabiel is gebleven, al zijn de definitieve cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek nog niet bekend. 'Wat betreft zaaiuien is de beoogde areaaluitbreiding van bijna 10 procent niet gelukt', weet De Nijs al wel zeker.

'Vooral in Oost-Brabant en Noord-Limburg zijn veel percelen niet gezaaid vanwege de nattigheid en hebben telers moeten kiezen voor een ander gewas. Ook zijn er percelen bij die dit seizoen braak blijven liggen.'