Gotink (NSC): 'Groen mandaat ondermijnt bestaanszekerheid boeren'

NSC schommelt in de peilingen voor de Europese verkiezingen momenteel rond één zetel. Het is dus nog niet zeker of Dirk Gotink überhaupt naar Brussel kan. Zelf denkt hij daar anders over: 'Ik kijk altijd omhoog. En één zetel is wel een zekerheid. NSC is gestabiliseerd in de peilingen. Ik mik op twee, en als het erg goed gaat misschien zelfs drie.'

De harde rechtse partijen hebben weinig constructieve politiek, die willen vooral dingen tegenhouden

Dirk Gotink, Nieuw Sociaal Contract

Daarvan uitgaande, wat kan de Nederlandse burger, en vooral de boer, van uw partij verwachten?

'We zullen ons aansluiten bij de Europese Volkspartij (EVP). Dat is een grote familie met meerdere vleugels en geluiden. Daarin is absoluut ruimte en ook vraag naar het verhaal van NSC. In veel landen binnen de Europese Unie zijn bestaanszekerheid en vertrouwen in de politiek kernthema's. Kun je nog zeggen: mijn kinderen krijgen het beter? Wij weten we niet meer zeker, want de oorlog is terug in Europa en de geopolitiek is onverbiddelijk. Veiligheid is niet meer vanzelfsprekend, dus we moeten investeren in veiligheid op alle niveaus. Te beginnen met de legers van de lidstaten.'

Wat wilt u doen om de bestaanszekerheid van boeren en tuinders te borgen?

'De afgelopen vijf jaar heb ik daar binnen de EVP ontzettend hard voor gevochten. Want door de meerderheid van links en liberaal werd de landbouw altijd weggezet als het probleem; als de oorzaak van de klimaatverandering, als de grote vervuilers. Het was nooit genoeg en het milieubeleid was in onze ogen een hervorming van de landbouwsector via de achterdeur.'

Hoe bedoelt u?

'Dat beleid werd bepaald door de milieucommissaris in plaats van de landbouwcommissaris. En dat was in feite een groene activist. Overigens hebben we aan landbouwcommissaris Wojciechowski de afgelopen vijf jaar helemaal niets gehad. Die man heeft niets bijgedragen.'

Gaat u dit beter doen?

'Wij zetten in op ruimte voor een sterke en herkenbare landbouwsector in de economie. Daarbij moeten we het eerlijke verhaal durven vertellen en moet er een verdienmodel voor de lange termijn zijn waarbij duurzaamheid en een fatsoenlijk inkomen samengaan. Dus geen Brusselse rookgordijnen, zoals we weleens horen van BoerBurgerBeweging (BBB). Wij gaan voor ambitieuze en harde onderhandelingen in de Europese Unie.'

Kunt u een voorbeeld geven?

'De agrarische sector heeft enorme uitdagingen op haar bord liggen en verdient een Europees Parlement dat dit serieus neemt. En dat kan niet met wetgeving die het doel volstrekt voorbijschiet, zoals de afgelopen vijf jaar het geval was. Dat hele mandaat heeft de bestaanszekerheid van boeren ondermijnt. Als EVP konden we alleen maar proberen de schade te beperken, maar dat was vaak niet genoeg.'

Hoe wil NSC dat tij keren?

'Wij staan voor het eerlijke verhaal. We hebben met klimaatverandering te maken. Dus ja, we moeten als Europa richting klimaatneutraliteit in 2050. Voordeel is dat iedereen daar nu nog op kan anticiperen. En iedereen moet bijdragen. Maar er moet wel ruimte zijn om te bewegen, dat ontbreekt nu. Met een focus op het grondgebonden familiebedrijf en versterking van groenblauwe diensten. Want de boer was en is de eerste natuurbeschermer van ons land. Bij de volgende hervorming van het Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) moet dit nieuwe verdienmodel centraal staan.'

U gaf eerder al aan dat NSC de bescherming van Natura 2000-gebieden wil afzwakken. Waarom?

'We zijn in een bestuurlijke en juridische fuik terechtgekomen waar Europese en nationale wetgeving elkaar in een houdgreep houden. Er moet meer ruimte komen. Daarom willen wij een herziening van het verslechteringsverbod van Natura 2000-gebieden. Dat staat ook in het verkiezingsprogramma van de EVP. Hetzelfde geldt voor de Nitraatrichtlijn, ook daarin moet meer ruimte en flexibiliteit komen.'

U legt de lat hoog.

'Ja, maar het is wel het eerlijke verhaal. Realisme is nodig. En in die transitie doen we dat liever ordentelijk en eerlijk dan in een chaos, zoals nu met de mestcrisis. Daarom is het ook zo goed dat een groot deel van de Kamer en ook de sector inziet dat er iets moet gebeuren en dat er een mestplan komt. Dat is nodig, want de financiële zorgen van veel veehouders zijn op dit moment gigantisch.'

Wat kunt u nog in Brussel betekenen voor die melkveehouders?

'Met een overtuigend mestplan gaan wij keihard werken in Brussel om die graslandderogatie te krijgen. De ervaring leert dat meer ambitie in Nederland ook meer ruimte oplevert in Brussel. Samen met fysieke ruimte en milieuruimte zijn dat de bouwstenen voor een verdienmodel voor de lange termijn. Met een algehele derogatie moet je niet meer aankomen; we wisten al heel lang dat we het zouden verliezen.'

De verwachting is dat Europa een ruk naar rechts maakt. Is dat in uw ogen een kans of bedreiging?

'De harde rechtse partijen hebben weinig constructieve politiek. Die willen vooral dingen tegenhouden. Ik mag hopen dat ze nadenken over een toekomstbestendig model voor boeren en tuinders. Maar dat kan niet vanuit een invalshoek waarbij ze klimaatverandering ontkennen. Daar help je boeren niet mee. We moeten niet blind zijn voor realiteiten die ons recht aankijken en op ieder erf doorwerken.'