'Geen gelukkige start van het aardappelseizoen'

In de buurt van het Flevolandse Marknesse poten medewerkers van akkerbouwbedrijf Hospers een perceel pootgoed. Het is vroeg in de ochtend en in de mist geeft de opkomende zon een prachtige aanblik. Het poten gaat nu mooi vlot, vertellen de medewerkers. Ze verwachten halverwege deze week klaar te zijn.

In provincie Flevoland en in West-Nederland worden deze week nog volop aardappelen gepoot, vertelt akkerbouwspecialist Paul Hooijman van Delphy (team Akkerbouw Noordwest-Nederland). Hij schat in dat in de Noordoostpolder en in Oostelijk Flevoland inmiddels ruim 70 procent van de aardappelen in de grond zit. In Zuidelijk Flevoland is de voorgaande weken duidelijk meer regen gevallen en moet de helft van het areaal nog gepoot worden.

Hooijman: 'De omstandigheden om te poten zijn wisselend. Op veel lichte gronden die dit voorjaar zijn geploegd, lijkt de structuur mee te vallen. Maar op zwaardere gronden met structuurbederf na de natte oogst van afgelopen najaar zijn wel zorgen, vooral als ze laat bewerkt zijn en veel water hebben moeten verwerken. Het is afwachten hoe de aardappelen daar zullen groeien. Dan lijkt de situatie en draagkracht op niet-geploegde percelen beter.'

Weinig buffer in bodem

De focus van akkerbouwers ligt volgens Hooijman nu vooral op het zo goed mogelijk poten en zaaien van hun gewassen. Tussendoor moeten ze ervoor zorgen dat bespuitingen op tijd uitgevoerd worden. 'Verder wijzen wij erop dat de voeding van de gewassen, en met name ook de aardappelen, niet onderschat moet worden.'

De akkerbouwspecialist vertelt dat er weinig buffer in de bodem zit. 'En de slechte structuur maakt de beschikbaarheid van mineralen alleen maar lastiger. Wij adviseren akkerbouwers om met hun bemesting niet aan de onderkant van de giften te gaan zitten.'

'Het is 13 mei en normaal willen we graag voor 1 mei de aardappelen in de grond hebben', zegt teeltadviseur Roelof Naber van Delphy (team Akkerbouw in Noordoost-Nederland). 'Het is een paar weken later dan normaal en de verschillen zijn groot. Op sommige percelen – met name op de lichtere gronden – komt het gewas al boven. Er zijn ook bedrijven waar het pootgoed nog in de kisten staat.'

Hoeveel procent van het areaal in zijn werkgebied nog gepoot moet worden, durft Naber niet met enige zekerheid te zeggen.

Hij spreekt over matige pootomstandigheden op het land. Volgens hem is er in het najaar veel vernield voor wat betreft de bodemstructuur. Hij adviseert aardappeltelers om overzicht te houden op de werkzaamheden die nodig zijn. 'Normaal heb je beter in beeld wat moet gebeuren rond de opkomst of later in de ontwikkeling van de aardappelen. Het plannen van bespuitingen op het juiste moment wordt nu lastiger.'

Hard gewerkt

Voor de provincies Zeeland en Zuid-Holland vindt ook Luc Remijn van Delphy (team Akkerbouw in Zuidwest-Nederland) het moeilijk om een inschatting te geven van het nog te poten areaal. 'Er is het afgelopen weekend heel hard gewerkt. Het kan zijn dat er nog 30 procent gepoot moet worden, maar het is op dit moment lastig om goed het overzicht te houden.'

Het advies van Remijn aan telers is om niet meer te wachten tot een perceel volledig op orde is om te poten. 'Als 80 procent goed genoeg is, dan moet je het erop wagen. Een lelijke plek in het land hou je dit jaar toch', is zijn stelling. Zorgen maakt de teeltadviseur zich wel over de kwaliteit van het pootgoed.

Hij wijst erop dat veel pootgoed dat nu nog de grond in moet voor de consumptieteelt al lang op de bedrijven staat. 'Daarvan zijn veel partijen al een paar keer omgestort om de kiemen kwijt te raken. Bovendien is het meeste pootgoed dit jaar gesneden. Het verhoogt de kans op bacterie-aantastingen. Teelttechnisch is het al met al geen gelukkige start van het aardappelseizoen', constateert Remijn.

Nog driekwart te gaan

In provincie Limburg is de achterstand groter, meldt Bert Merx, LTO-bestuurder en zelf akkerbouwer in het Limburgse Bocholtz. Op zijn bedrijf moet nog driekwart van het aardappelareaal worden gepoot. Dat geldt volgens hem voor heel Zuid-Limburg. 'Op ons bedrijf hebben we vorige week 11 hectare kunnen poten, daarna is tussen 50 en 75 millimeter water gevallen. Nu proberen we weer wat op te starten.'

Merx gaat ervan uit dat het juni wordt voordat al zijn aardappelen in de grond zitten. 'Net als vorig jaar wordt het een laat seizoen en daarmee ook een opnieuw een grote uitdaging om alle aardappelen voor 1 oktober te kunnen rooien. Dit ondanks het feit dat ik juist daarom meer vroege rassen ben gaan telen.'

Ook Merx maakt zich zorgen over de vitaliteit van het pootgoed. Het is volgens hem afwachten hoe de opkomst gaat zijn. 'Het pootgoed van ons bedrijf staat nog in de koeling. De van buitenaf aangeleverde poters proberen we nu als eerste weg te werken. Sommige partijen zijn al in april geleverd, daarvan beginnen de knollen al zacht te worden.'