Rapport fossielvrije mechanisatie: belemmeringen remmen ontwikkeling

Dat stelt de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) in een rapport dat is opgesteld in opdracht van het ministerie van LNV. Tweede Kamerleden Laura Bromet en Joris Thijssen (GroenLinks/PvdA) hadden in een aangenomen motie om een dergelijk onderzoek verzocht.

Volgens de RVO zijn er technisch gezien geen belemmeringen om landbouwwerktuigen te verduurzamen. Maar toch is fossielvrije mechanisatie nog maar weinig in de praktijk. Diesel is momenteel in alle opzichten de goedkoopste optie, concludeert de RVO. Tenzij een boer zijn eigen stroom opwekt en deze kan gebruiken. Volgens de RVO is het daarom belangrijk dat er vanuit de overheid niet alleen druk komt op het uitfaseren van diesel, maar tegelijkertijd ook duurzamere opties worden gestimuleerd en beloond.

Koplopersrol

Voor de Nederlandse mechanisatiesector liggen daar ook kansen, stelt het rapport. 'Nederland is een van de eerste landen is die inzet op de transitie naar duurzame landbouwwerktuigen. Hierdoor zijn er veel mogelijkheden om een sterke positie te creëren in deze sector. Er komen steeds meer startups en mechanisatie bedrijven die gespecialiseerd zijn in het bouwen van robots of (de ombouw naar) elektrische en waterstof aangedreven voertuigen. Er ligt een grote kans voor Nederland om koploper te worden en een sterke marktpositie op internationale schaal in te nemen.'

De RVO denkt dat agrarisch ondernemers, loonwerkers, fabrikanten, het onderwijs, onderzoeksinstituten en brancheorganisaties graag willen meewerken aan verduurzaming, dus ook die van landbouwwerktuigen. 'Deze transitie kan voordelen opleveren voor alle partijen mits goed gefaciliteerd met frankerend beleid plus stimulering voor onderzoek, ketenontwikkeling, doorontwikkeling plus dekking van de onrendabele top bij aanschaf.'

Landbouwminister Piet Adema stelt in een reactie op het rapport dat agrarisch ondernemers al gebruik kunnen maken van regelingen om duurzame landbouwwerktuigen aan te schaffen. Maar er is wel meer nodig, concludeert de minister. Het kabinet zal op basis van het RVO-rapport inventariseren wat ervaringen in andere sectoren zijn. Ook verwijst hij naar het landelijk Klimaatoverleg landbouw en landgebruik, dat eind 2024 tot een actieplan moet leiden om de verduurzamingsopgave te begeleiden.