'Het komt altijd weer goed in de sierteelthandel'

Op het moment van het interview is de verkiezingsuitslag net enkele dagen bekend en is Matthijs Mesken er niet helemaal gerust op. 'Het is afwachten wat gebeurt met de arbeidsmigratie. Dat kan grote invloed hebben. Want zowel onze leden als ook de kwekers van bloemen en planten zijn sterk afhankelijk van buitenlands personeel.'

We stellen echt iets voor, misschien wordt het ook eens tijd voor een minister van Tuinbouw

Matthijs Mesken, directeur VGB

Mesken vertelt dat de VGB, als belangenorganisatie voor de Nederlandse groothandel en exporteurs in bloemen en planten, meewerkte aan het Verkiezingsmanifest dat is opgesteld door Greenports Nederland. Daarbij hebben een groot aantal organisaties een wensenlijstje opgesteld voor de tuinbouwsector.

'De tuinbouwketen vertegenwoordigt een economische waarde van 30 tot 35 miljard euro. Wij stellen echt iets voor, maar sneeuwen vaak onder in het geweld van stikstofdiscussies en andere veegerelateerde zaken. We hopen opnieuw op een minister van Landbouw, maar misschien wordt het ook eens tijd voor een minister van Tuinbouw.'

Welke zorgen zijn er verder vanwege de verkiezingsuitslag?

'Van de PVV is bekend dat ze een Nexit nastreven. Maar juist voor de tuinbouw is de Europese Unie enorm belangrijk. Dergelijke sentimenten moeten we snel afkappen.
'Ook moet de politiek de arbeidsmigratie echt los zien van het vraagstuk rond asielzoekers. Arbeidsmigranten zijn keihard nodig in de tuinbouw, maar ook onmisbaar in de zorg of in de kinderopvang. Andere belangrijke onderwerpen in onze gezamenlijke lobby richting Den Haag en Brussel zijn het energiedossier en het gelijke speelveld in Europa. We hopen daarover met een nieuw kabinet goede afspraken te maken.'

Is de tuinbouwsector voldoende solidair?

'Als er brand is in de sector weten we elkaar te vinden. Dat bewees de coronacrisis. In maart 2020 was op zondag de persconferentie van de minister-president en een dag later zaten we met veertig afgevaardigden van tuinbouworganisaties bij elkaar voor spoedoverleg.

'We hebben toen de verwachte schade voor kwekers en handel in kaart gebracht. Een kleine delegatie heeft vervolgens bij LNV in Den Haag gesprekken gevoerd. Dat resulteerde in een steunpakket van ruim 600 miljoen euro. Deze snelle actie tekent de kracht van de sector en dat geldt ook voor alle ludieke acties die daarna werden opgestart om onnodig weggooien van bloemen en planten te voorkomen. Verzorgingscentra en ziekenhuizen konden daarvan profiteren.'
Welke rol heeft VGB in de tuinbouwketen?

'Al enkele decennia is VGB belangenbehartiger voor de groothandel in bloemen en planten. Onze 150 leden exporteren naar meer dan honderd landen en zijn goed voor 80 procent van de sierteeltexport. De bedrijven die wij vertegenwoordigen variëren van grote handelsondernemingen met vestigingen wereldwijd tot lijnrijders die zorgen dat sierteeltproducten op de plaats van bestemming komen.'

Hoe is VGB van meerwaarde voor de leden?

'We hebben afgelopen voorjaar een strategisch plan opgesteld en dat noemen we 'het huis van de VGB'. Samen met de leden zijn thema's bepaald waarop wij waarde toevoegen. Het gaat dan om duurzaamheid, arbeid, promotie, markttoegang, standaardisatie en logistiek en data en digitale ontwikkeling.

'Voor elk thema is een werkgroep actief met daarin leden en beleidsmedewerkers. Zo was de werkgroep arbeid bijvoorbeeld betrokken bij onderhandelingen over een nieuwe cao in onze branche en bij overleg over huisvesting. Als VGB richten we ons op zaken die het algemeen belang van de leden dienen.'

Wat doen jullie aan markttoegang en betreft dat ook nieuwe markten?

'Het ontdekken van nieuwe afzetmogelijkheden laten we aan de leden zelf. Bij markttoegang zijn we vaak branchevertegenwoordiger bij haperingen vanwege nieuwe importeisen of fytosanitaire zaken. Recente voorbeelden zijn de verkoop van planten aan Israël of bloemen aan Marokko. Wij gaan dan in overleg met autoriteiten om oplossingen te vinden.

'Daarnaast zijn we nog wekelijks bezig met de Brexit. Hierover voeren we overleg met het Britse landbouwministerie en onze Britse zusterorganisatie. Regelmatig informeren we over de stand van zaken en de actuele eisen die gelden voor de handel op Groot-Brittannië.'

Jullie zijn optimistisch over het marktperspectief. Waar is dat op gebaseerd?

'Na corona was 2021 het beste jaar ooit voor de handel. Toen volgde de energiecrisis waardoor kwekers afvielen en er dus minder aanvoer was. Nu merken we dat consumenten minder te besteden hebben en voorzichtiger zijn. Waarschijnlijk daalt de exportwaarde van de sierteelt dit jaar met ongeveer 4 procent.

'Deze dip zal misschien één of twee jaar aanhouden, maar daarna komt er weer een opwaartse trend. Uiteindelijk blijven consumenten bloemen en planten altijd waarderen. Wel blijkt uit marktonderzoek dat de eisen aan verduurzaming en efficiëntie in de keten toenemen. We werken daaraan en zijn transparant over de vorderingen. Maar wij vinden ook dat er vanuit de overheid ruimte moet zijn voor innovatie, zodat teelten mogelijk blijven. Al met al hebben we een goed verhaal, maar dat moet wel verteld worden.'

Hoe ziet VGB de toekomst van handelsbedrijven?

'We verwachten dat grote handelsbedrijven alleen maar groter worden met meer vestigingen, ook buiten Europa. Meer grote bedrijven gaan ook werken met eigen kwekerijen en richten zich daarbij deels op lokale markten om lokale producten te leveren. De rol van de Nederlandse handelsbedrijven op de internationale sierteeltmarkt wordt alleen maar groter en wij zullen ze daarbij ondersteunen.'