Deskundigen stellen scherper toezicht voor bij Drentsche Aa

Dat zegt een adviescommissie van onafhankelijke deskundigen die zich het afgelopen jaar heeft beziggehouden met de verdere verbetering van de waterkwaliteit in de Drentsche Aa. Die kwaliteit is belangrijk omdat het water uit het bekenstelsel wordt gebruikt als drinkwaterbron voor Groningen.

Inzet was om in 2023 het aantal normoverschrijdingen terug te brengen naar maximaal één per jaar. Ondanks de positieve effecten van allerlei maatregelen en meer samenwerking van diverse instanties en gebiedspartners, is dit doel niet gehaald. Vooral na het optreden van piekbuien blijken de waterkwaliteitsnormen nog steeds te worden overschreden.

De gezamenlijke partners vonden daarom dat een aanvullende strategie nodig was. Gedeputeerde Willemien Meeuwissen (VVD/milieu): 'Met de maatregelen die we de afgelopen jaren hebben genomen, zitten we al heel dicht bij de gestelde doelen. Dankzij de aanbevelingen van de adviescommissie, weten we nu wat we nog kunnen oppakken.'

Opschalen

De commissie adviseert onder meer het doorzetten en opschalen van succesvolle projecten, het ondersteunen van initiatieven om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen te verminderen en om duurzaam grondgebruik te bevorderen. Daarvoor is wel een scherper instrumentarium nodig, stelt de commissie.

Tegelijk schort het volgens de deskundigen nogal aan de mogelijkheden die overheden hebben om een verdere verbetering af te dwingen. Zo kan de provincie niet ingrijpen bij het aanleggen van drainage, omdat de lozingen daaruit via het zogenoemde Activiteitenbesluit milieubeheer zijn vrijgesteld van vergunningplicht.

En de aanwijzing vanuit de Provinciale Omgevingsverordening van spuitvrije zones langs waterlopen ziet de commissie als een probleem. Aangezien een verbod op het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen niet in zo'n verordening kan worden opgenomen.

Kansen

Toch ziet ook regiobestuurder Arend Steenbergen van LTO Noord nog kansen om de waterkwaliteit in de Drentsche Aa verder te verbeteren. 'Er zijn in de boerenpraktijk nog veel praktische mogelijkheden om uitspoeling tegen te gaan, zoals door het aanleggen van greppels evenwijdig aan de percelen.'

Of scherper beleid nog iets oplevert betwijfelt Steenbergen. 'Boeren gebruiken hun gewasbeschermingsmiddelen volgens de regels en letten op tijdens het toepassen ervan. Maar als we met zijn allen nog een stapje kunnen zetten, is dat prima. Het verbieden van bepaalde gewassen, wat wel eens wordt gezegd, gaat mij dan te ver. Boeren moeten wel perspectief houden in de teelt van gewassen.'