Nieuwe variant H5N1-vogelgriepvirus oorzaak besmetting Renswoude

De uitbraak in Renswoude, de eerste sinds juli, werd op 11 november vastgesteld op een leghennenbedrijf. Hierna was er op 14 november een uitbraak bij pluimvee op een zorgboerderij in het Noord-Hollandse Middelie en op 15 november op een kinderboerderij in het Noord-Hollandse Zaandijk.

WBVR onderzocht het virus dat voor de uitbraak in Renswoude zorgde en toonde aan dat het nog steeds gaat om een hoogpathogeen H5N1-virus. Nader onderzoek naar de genetische samenstelling van het betreffende virus laat zien dat het hier gaat om een nieuwe variant. Het virus heeft een nieuw PB1-segment verkregen door reassortment, herschikking van groepjes genen, met een laagpathogeen virus.

'Het virus in Renswoude heeft een nieuwe genetische samenstelling, maar vertoont sterke overeenkomst met het virus dat sinds 2021 veel uitbraken heeft veroorzaakt', zegt WBVR-onderzoeker Nancy Beerens, hoofd van het nationaal referentielaboratorium Aviaire influenza.

Niet het meeuwenvirus

Deze zomer veroorzaakte het hoogpathogene vogelgriepvirus H5N1 genotype BB grote sterfte onder kokmeeuwen en andere meeuwensoorten. Deze virusvariant bevat drie stukjes genetische informatie van een H13-meeuwenvirus. Deze meeuwenvariant veroorzaakte op 24 juli de laatste uitbraak van het vorige seizoen op het leghennenbedrijf in het Flevolandse Biddinghuizen. Daarna veroorzaakte deze variant geen uitbraken meer bij pluimvee ondanks het feit dat het virus sterk circuleerde onder meeuwen. 'Uit onze analyse blijkt dat het virus in Renswoude geen van de drie stukjes genoom van het meeuwenvirus bevat', licht Beerens toe.

Sinds november wordt een toename in sterfte van eenden en ganzen gezien. Genetische analyses van WBVR tonen aan dat deze dode wilde vogels ook besmet zijn met de nieuwe vogelgriepvariant.

De ophokplicht is sinds 14 november weer landelijk van kracht. Het feit dat het virus genetisch lijkt op het virus dat de uitbraken in de afgelopen twee vogelgriepseizoenen (2021-2023) veroorzaakte en wordt gevonden bij wilde eenden en ganzen is een punt van zorg. Op dit moment is volgens Beerens niet bekend hoe ziekmakend of besmettelijk de nieuwe virusvariant is voor pluimvee. Voor een goede preventie en bestrijding van het vogelgriepvirus blijven de bioveiligheidsmaatregelen op pluimveebedrijven dan ook van groot belang.