Pierik (BBB): 'Niets is vervelender dan met onrealistische doelen werken'

Feiten en cijfers. Wie de politiek volgt ziet dat emotie en beeldvorming vaak voorrang krijgen boven de harde data. Als het aan BBB-kandidaat Cor Pierik ligt, krijgen de cijfers straks een belangrijkere plek in het debat. De afgelopen 33 jaar werkte hij bij het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS).

Afschaffen van het melkquotum is misschien wel de grootste fout van de laatste twintig jaar

Cor Pierik, kandidaat-Kamerlid voor BoerBurgerBeweging

Pierik hield zich onder meer bezig met gegevens over de landbouw. Die kennis wil hij inzetten in de Tweede Kamer, want hij gooit het roer om. 'De slangenkuil van Den Haag is natuurlijk wel het tegengestelde van ambtenaar zijn bij het CBS. Maar het is wel een carrièremove die ik zie zitten.'

Waarom wilt u de politiek in?

'Er zijn drie redenen. De eerste is dat ik vorig jaar flink in de kreukels heb gelegen en dacht dat ik niet meer beter zou worden. Ik ging daardoor nadenken over de zin van het leven en vroeg me af of ik iets anders kon oppakken als ik beter zou worden. Ik had in die tijd ook een gesprek met een oude boer van 90 jaar. Hij had een visie en koos nu voor BBB omdat hij vond dat het anders moest. Dat zette me aan het denken en ik besloot dat ik ook maar eens actief moest worden.

'Het laatste punt dat een rol speelde, komt door de debatten in de Tweede Kamer. Ik vind ze af en toe tenenkrommend, omdat maar een beperkt deel van de feiten op tafel komt. Toen dacht ik, misschien moet ik kijken of die 33 jaar feiten- en datakennis op een constructieve manier zijn in te zetten in de politiek.'

Kunt u een voorbeeld noemen?

'Het stikstofdebat. Ik zag op een tweet voorbijkomen met de vraag: 'koeien of huizen?'. Dat is een misselijkmakend frame, een valse koppeling, want dat is niet de keuze. Als we echt het stikstofprobleem willen oplossen, moeten we eerst alle stikstoffeiten op tafel gooien. Wat zijn de belangrijkste uitstoters van die stikstof en is met innovatieve oplossingen iets te doen aan het stikstofprobleem? Is het stikstofproblemen op een andere manier op te lossen dan met minder koeien?'

Is er een oplossing zonder krimp?

'Het gevolg van innovaties en maatregelen kan zijn dat er ook minder koeien komen. Je ziet ontwikkelingen die kant op gaan. We hebben al 10 procent minder varkens dan 10 jaar geleden. De melkveestapel is natuurlijk vooral weer gegroeid na het afschaffen van de melkquotum. Wat ik persoonlijk misschien wel de grootste historische fout vind van de laatste 20 jaar. Ze hebben dat gedaan zonder dat er een alternatieve maatregel bedacht werd om de uitbreiding van die veestapel te beteugelen. De overheid vond dat de sector het zelf kon oplossen. Dat is eindeloos naïef geweest.

'Ik zag dat het fout ging omdat er waanzinnig veel bouwvergunningen werden afgegeven. Veel bedrijven wilden groeien. Daarna kwam het kabinet met fosfaatrechten en de generieke kortingen. Dat was weer een eerste stap om de groei van de melkveestapel te beteugelen, maar dat kwam te laat.'

Welke oplossing wil BBB bieden?

'BBB wil in ieder geval de stikstofwet van tafel. Die wet is onuitvoerbaar, onhaalbaar en zet Nederland helemaal op slot. In plaats daarvan moeten we meer sturen op emissies. Met de kritische depositiewaarde kun je eigenlijk niets op bedrijfsniveau, omdat je niet weet waar de stikstof die neerslaat precies vandaan komt.

'We willen sturen op doelen. Daarvoor moet je een realistisch doel formuleren voor 2035, 2040 of liever nog verder. Er is niets vervelender dan met onrealistische doelen werken. Je moet doelen formuleren waarvan een boer denkt 'best moeilijk, maar als we ervoor gaan, dan lukt het'.

Stelt de overheid onhaalbare doelen?

'Kijk bijvoorbeeld naar de kalenderlandbouw. Dat staat enorm ver van de praktijk van alledag. De landbouw heeft altijd te maken met weersomstandigheden die een wissel trekken op wat al dan niet mogelijk is. Als het aan mij ligt, krijgen boeren ruimte om binnen bepaalde marges te handelen. Dus niet 1 oktober als einddatum, maar benoemen dat tussen 15 augustus en 15 november dingen moeten gebeuren. Zo zou je het voor het uitrijden van mest ook moeten doen.'

Heeft innovatie een rol in die oplossing?

'Veel van mijn politieke opponenten vinden dat innovaties de laatste 30 jaar niets hebben opgeleverd. Maar dat klopt aantoonbaar niet. Ik word er een beetje moe van. Er is volgens ons nog een wereld te winnen op basis van innovaties. Het punt is wel dat het voor een boer pas interessant wordt als het geborgde innovaties zijn; innovaties die bewezen de emissie reduceren.

'Het debacle met de stalvloeren die niet de beloofde emissiereductie haalden, heeft pijn gedaan. Het heeft boeren sceptisch gemaakt om te investeren in innovaties. Daarom is het goed dat er nu diverse pilots worden uitgevoerd om te kijken hoe je op basis van wetenschappelijke onderbouwingen kunt vaststellen of een bepaalde innovatie ook wetenschappelijk aangetoonde reducties oplevert.'

LTO stelt dat de verduurzaming stagneert. Hoe wil BBB dat vlot trekken?

'BBB wil veel energie stoppen in het verder verduurzamen van de landbouw. En dat hoeft niet alleen met biologische landbouw. Dat is slechts één vorm van verduurzamen in die landbouw. Als de gangbare landbouw twee stappen zet in de verduurzaming, dan weegt dat zwaarder dan wanneer je die in de biologische landbouw zet.'

Hoe moet de verduurzaming worden betaald?

'Boeren moeten in principe het leeuwendeel van hun inkomen uit de markt halen. Dat gebeurt ook wel. Denk aan de premie die zuivelfabrieken betalen voor weidegang. Voor de meest duurzame geproduceerde landbouwproducten mag de consument best meer betalen. Voor maatschappelijke wensen die niet via de producten in een meerprijs kunnen worden vertaald, zoals de aandacht voor weidevogels, daar moet de overheid bijspringen.

'Het punt is dat de boer weinig marge heeft, maar de meeste risico's draagt. Denk aan het weer en de prijsontwikkeling. De partij die de meeste risico's heeft, zou de grootste marge moeten hebben. Of in ieder geval groter dan nu. Andere schakels in de keten moeten daarom een grotere marge gunnen aan de boer.'