NZO ziet 'feitenvrij debat' over zuivelsector als gevaar

Dat zeiden ze tijdens een bijeenkomst voor de pers die in het teken stond van het nieuw aantreden van beide mannen. Rats (rechts op de foto) en De Groot (links op de foto), die in het dagelijks leven ook CEO van Vreugdenhil Dairy Foods is, zijn rond de zomer begonnen bij de brancheorganisatie van de Nederlandse zuivelindustrie. De Groot was al een tijd vicevoorzitter. Ze willen nadrukkelijk meedoen in het maatschappelijk debat en het geluid van de Nederlandse zuivel laten horen.

Volgens Rats is dat niet meer dan logisch, 'want de melkveehouderij en de zuivelindustrie horen helemaal in Nederland'. 'Het past in het Nederlandse landschap. Historisch gezien zijn Nederland en de zuivel helemaal met elkaar verweven. Kijk maar naar het landgebruik en hoe Nederlandse melkveebedrijven en zuivelfabrieken daarin thuishoren. De zuivelketen heeft een duidelijke sociaal-culturele waarde voor Nederland, maar ook een belangrijke economische waarde.'

Schadelijk

Tegelijk ziet de directeur van de NZO dat in Europa, in Nederland, regionaal en lokaal iedereen wat vindt van veehouderij en zuivel, vooral uit de politieke hoek. 'Dat zijn vaak feitenvrije meningen. Dat is zorgelijk dat dit ook in de politiek veel gebeurt.'

De brancheorganisatie vindt dat er in Nederland voldoende schaal moet blijven in de melkveesector en de melkproductie. Tegelijk willen Rats en De Groot hier geen getal aan hangen. Niet een minimum aan aantal koeien, melkveebedrijven of liters melk.

Praten over doelen

Volgens De Groot vervalt de sector dan in dezelfde val als vaak in het publieke debat gebeurt. 'Dat er de helft minder koeien moet komen of zo', zegt hij. 'Nee, wij willen graag praten over de doelen, bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid, waar onze sector een bijdrage aan kan leveren. Om die doelen te bereiken, heb je ook omvang nodig. Tegelijkertijd mag ook iedereen zien wat er allemaal al gebeurt. Al onze dertien aangesloten zuivelondernemingen hebben een duurzaamheidsstrategie. Ook naar hun melkveehouders toe. Dat is in andere sectoren niet altijd het geval. Daar loopt de zuivelsector echt in voorop en daar mogen we trots op zijn.'

Het belang van zuivel is volgens de voorzitter van de NZO groot. 98 procent van de Nederlanders consumeert volgens hem zuivel. 1 procent van de Nederlanders consumeerde eerder ook geen zuivel, bijvoorbeeld omdat ze er niet tegen kunnen. Slechts 1 procent van de Nederlanders eet principieel geen zuivel.

De Groot: 'Ikzelf raak er alleen maar meer van overtuigd hoe belangrijk zuivel is in het dieet van mensen. Zuivelproducten hebben allerlei goede eigenschappen die gewoon in het eetpatroon van mensen horen. Mensen zijn gebaat bij een dieet dat zowel uit plantaardige als dierlijke componenten bestaat.'

Nederland blijft zuivelland

Zowel Rats als De Groot is ervan overtuigd dat Nederland een zuivelland zal blijven. Rats: 'Dat heeft alles te maken met de ligging en het landschap. De weersomstandigheden zijn er goed voor, de bodem en we hebben een goede infrastructuur. Maar denk ook aan het onderzoeksveld met een instituut als Wageningen University & Research. Daar moet je echt voor uitkijken om dat weg te gooien.'

De Groot benadrukt de goede organisatiegraad van de Nederlandse zuivelsector. 'Die is nergens zo goed als in Nederland. Vanuit het buitenland vragen ze vaak: 'Hoe doen jullie dat?' Pas was ik nog in Ierland, waar ze er toch jaloers naar kijken.'

Rol van export

Ook de export blijft een belangrijke rol spelen, verwachten de voormannen van de NZO. De Groot: 'Daar hoor je soms ook eendimensionale meningen over als: 'We moeten niet meer exporteren.' Diezelfde discussie hoor je nooit over staal of andere industriële producten. Ook als je kijkt naar de samenstelling van ons eigen voedselpakket, is dat een aparte discussie. Want we consumeren toch zelf ook cacao en koffie.'

Tot nu toe wordt er in Nederland nog niet minder melk geproduceerd. Bij de NZO zien ze ook de ontwikkeling dat het aantal geproduceerde liters de komende jaren best eens kan afnemen in Nederland als gevolg van overheidsbeleid. Zuivelbedrijven anticiperen daar al op door bijvoorbeeld nieuwe melkveehouders te werven net over de grens.

De Groot: 'Maar het is moeilijk om daar wat over te zeggen. Wat gaat er gebeuren na de komende verkiezingen? Hoe gaat het beleid verder, nu blijkt dat met het uitkopen van piekbelasters 2,5 procent stikstofwinst wordt gerealiseerd? Veel is nog onzeker. Vergeet ook het pad van innovatie niet. Dat kan best eens belangrijk worden. Daar kan veel mee worden bereikt. Die nieuwe ontwikkelingen gaan gewoon door.'