'Blauwtongvirus circuleert misschien al twee maanden'

Zijn schapenhouders verontrust?

'Ja, vooral mensen die blauwtong kennen van de uitbraken in 2007 en 2008 zijn alert. Zij weten dat de verschijnselen bij schapen heftig kunnen zijn, ook al ging het toen om serotype 8. Nu gaat het om serotype 3, maar de symptomen zijn vergelijkbaar.'

Het kan nog wel anderhalf jaar duren voordat er in Nederland een geschikt vaccin beschikbaar is

Reinard Everts, dierenarts van Schapendokter.nl

Hoelang speelt het al?

'Het blauwtongvirus circuleert misschien al twee maanden zonder dat het opviel. De vraag is in hoeverre het al is verspreid door de knutten. Het is nog onduidelijk waar het opeens vandaan komt. Vooral in Midden-Nederland zien we tot nu toe besmettingen met blauwtong.'

Wat zijn de verschijnselen?

'Dieren hebben vaak een verdikking van de kophuid, afhangende oren, neusuitvloeiing en hoge koorts. Ook zie je vaak blaren in de bek en soms speekselen de dieren. De ziekte dankt haar naam aan de blauwe tong, maar die wordt zelden gezien. Zieke schapen hebben verder vaak pijnlijke poten en kunnen kreupel worden of met een kromme rug staan.'

Hebben de dieren veel pijn?

'Door de zweren in hun bek is het pijnlijk. Je ziet op de tong en het gehemelte een wit beslag vanwege weefsel dat is afgestorven. Ook zie je blaasjes aan het tandvlees of kleine bloedingen rond de lippen. Daardoor stoppen dieren met eten.'

Hoe behandel je een ziek dier?

'Behandel ze met pijnstillers. Wij gebruiken in het algemeen pijnstillers met de werkzame stof meloxicam. Gebruik voor schapen de dubbele dosering ten opzichte van koeien. Dit komt dan uit op 1 milliliter per 20 kilo. Omdat het om een virus gaat, is het gebruik van antibiotica vaak niet nodig, tenzij er secundaire infecties zijn. Overleg daarover met je dierenarts. Het aanbieden van slobber, geweekt voer, helpt de dieren om toch wat te kunnen eten.'

Zijn schapen te beschermen?

'Dat kan helaas nog niet. Een pour-on tegen insecten heeft helaas nauwelijks effect om de overdracht van het virus te stoppen en een geschikt vaccin voor serotype 3 is er nog niet. Er bestaat wel een vaccin met verzwakt levende virussen, maar dat is hier niet toegestaan.'

Wanneer stopt de verspreiding?

'Waarschijnlijk pas als er een vaccin beschikbaar is. Dat kan zomaar eens anderhalf jaar duren. Ook kan de verspreiding uitdoven, doordat veel schapen besmet zijn geraakt en een natuurlijke immuniteit hebben opgebouwd. Maar dat gaat wel ten koste van veel zieke dieren, sterfte en aantasting van de vruchten van drachtige ooien. Een strenge winter kan helpen om de knuttenpopulatie en daarmee het risico op verspreiding flink te laten krimpen, maar dergelijke winters zijn tegenwoordig zeldzaam.'