Goede ervaringen met groene middelen op Flevolands praktijkbedrijf

Het is voor Koen de Bruycker geen discussie of hij volgend jaar weer bestuivende hommels en biostimulanten inzet in zijn sojabonen. 'Dat doen we standaard na de goede ervaringen van vorig jaar. In Nederland zijn gemiddelde opbrengsten van 3,5 tot 4 ton aan bonen van een hectare normaal en wij kwamen hier op zeker 6 ton bruto uit.'

De Bruycker is eigenaar van 100 hectare grote akkerbouwbedrijf De Bruycker Agro in Dronten. Twee derde is gangbaar en een derde biologisch. Sinds dit jaar heeft Koppert, gespecialiseerd in biologische gewasbescherming, hier een Outdoor Experience Centre geopend. Doel is het op praktijkniveau testen van groene oplossingen. Om vervolgens aan bezoekers te laten zien hoe toepassingen werken en wat de resultaten zijn.

'Dit is geen proefbedrijf', benadrukt manager agri Lauren Holtslag van Koppert. 'Hier liggen geen onderzoeksobjecten, alle toepassingen met onze producten worden in overleg met Koen uitgevoerd en alleen als hij daarvan de meerwaarde ziet. Voor ons is het voordeel dat we zowel gangbaar als biologisch in meerdere gewassen groene oplossingen kunnen testen.'

In sojabonen, geteeld als edamame voor verse humane consumptie, en ook in veldbonen test Koppert een biostimulant om de rhizobiumbacteriën in de bodem te stimuleren. 'Dit is een product dat via ons dochterbedrijf in Brazilië al veel wordt toegepast voor de verbeterde de opname van stikstof. De toediening gebeurt via een veurbehandeling tijdens het zaaien', vertelt Holtslag.

Verder lijkt de meeropbrengst waar De Bruycker op wijst vooral te komen door een betere bestuiving van de sojabonen. Rond de bloei plaatst hij dozen met bestuivende hommels in het gewas. Om de zetting te ondersteunen, spuit de Flevolandse akkerbouwer nog een keer of vier met de biostimulant Vidi Terrum, een product op basis van vrije aminozuren.

Al met al komen de meerkosten van de toepassingen volgens Holtslag uit op zo'n 500 euro per hectare. 'Maar als we daarmee een meeropbrengst realiseren van 2 ton sojabonen per hectare, kan dat wel uit', concluderen hij en De Bruycker.

Roofaaltjes

In uien is de bestrijding van de bonen- en uienvlieg actueel. De Bruycker voerde daarvoor dit jaar een bestrijding uit met Capirel, merknaam voor roofaaltjes van het soort Steinernema feltiae. Een succesvolle toepassing hangt af van diverse factoren, stelt Holtslag. 'De aaltjes hebben vocht nodig om in leven te blijven. Ze doden de larven van de schadelijke vliegen als die zich in de bodem bevinden. De werking is daardoor nooit 100 procent, maar 70 tot 80 procent doding is wel mogelijk.'

De Bruycker vertelt dat hij tegen de bonenvlieg één keer kort na het zaaien roofaaltjes heeft gespoten. Hij vond de uitwerking wel spannend vanwege de hoge plaagdruk. 'Een paar middagen heb ik op m'n knieën tussen de uien gelegen om te kijken of ik nog levende larven kon vinden. Uiteindelijk bleek dat niet meer het geval. We hebben nauwelijks schade in de uien.'

Voor het gewenste bestrijdingsresultaat zijn monitoring en een juiste timing essentieel, voegt Holtslag toe. 'Op basis van vluchtcurves kun je uitrekenen wanneer de meeste larven zich in de grond bevinden, dan zijn de roofaaltjes het effectiefst.'

Capirel effectiefst tegen bonenvlieg

De Koppert-manager erkent dat de inzet van Capirel tegen bonenvlieg vooralsnog succesvoller is dan tegen uienvlieg. Dit heeft te maken met de meerdere generaties van de uienvlieg, waardoor de roofaaltjes meestal twee keer in een volle dosering moeten worden toegediend.

Op zijn bedrijf past De Bruycker het biofungicide Trianum toe in onder meer sojabonen, pastinaak, ui en witlof. De werking op diverse bodemziekten is gebaseerd op een trichodermaschimmel. 'We zien vooral meerwaarde bij de opkomst van traagkiemende gewassen zoals witlof en pastinaak. Vaak wordt Trianum direct met het zaaien in de veur meegegeven.'

De Bruycker is enthousiast over de werking van Trianum op fusarium in uien. Met een proefontheffing heeft hij dit uitgeprobeerd. 'De uien die zijn behandeld hebben een grotere wortelpruik en duidelijk minder aantasting.' Holtslag legt uit dat Trianum door oude registratieregels nog geen toelating heeft in zaaiuien, maar wel in plant- en zilveruien. Aan uitbreiding van de toelating wordt hard gewerkt, verzekert hij.

Bankerplants

Dit jaar wordt in demovorm de uienpercelen geëxperimenteerd met bankerplants. Het gaat om aangeplante rijen lobularia, ofwel alyssum, tussen de plantrijen. Op deze bankerplants zijn oriusroofwantsen uitgezet die de tripspopulatie in bedwang moeten houden.

Deze manier van tripsbestrijding is al commercieel in prei, vertelt Holtslag. Daar zijn de eerste bevindingen dat de werking vergelijkbaar is met chemisch, waarbij voor beide methoden geldt dat er geen 100 procent resultaat is.

'Het voordeel is de lagere milieubelasting, omdat tripsbestrijding normaal een intensief spuitschema vraagt. Het bespaart bovendien veel tijd omdat de spuitmachine in de schuur kan blijven. De rijen met bankerplants staan om de 16 of 30 meter op de preipercelen', legt Holtslag uit. 'De totale kosten van de aanplant, het uitzetten van de roofwantsen en de opbrengstderving zijn vergelijkbaar met de kosten voor chemische bestrijding. In uien bekijken we nu of hetzelfde effect mogelijk is.'