Rabobank: beeld van financiering boeren is onjuist

Rabobank presenteerde donderdagochtend de resultaten over de eerste helft van 2023. Die zien er mede dankzij de oplopende rente rooskleurig uit. De bank maakte ook bekend dat 3 miljard euro wordt vrijgemaakt voor leningen voor de verduurzaming van boerenbedrijven. Begin juli zei Alex Datema, Rabobank-directeur Food & Agri Nederland, in een interview met Nieuwe Oogst al dat een dergelijk bedrag nodig is om boeren te ondersteunen bij verduurzaming en de reductie van de stikstofuitstoot.

'Het beeld bestaat dat boeren overgefinancierd zijn', zegt Decrane tijdens een toelichting op de halfjaarcijfers. 'Dat denken veel mensen, maar dat is onjuist. Boeren zijn voorzichtig en ze financieren voornamelijk zichzelf, met het eigen familiekapitaal.'

Rabobank heeft een goed beeld van de financieringsbehoefte in de agrarische sector. Afgelopen jaar werd het aantal bedrijfsadviseurs in de landbouw uitgebreid van 200 naar 250. Er zijn al gesprekken gevoerd met zo'n vijfduizend boeren. Decraene zelf zat ook bij een aantal boeren aan de keukentafel. Hij ziet een grote variëteit in de toekomstplannen die zij hebben.

'Er zijn zeker boeren die willen stoppen, maar ik spreek ook boeren die willen innoveren, extensiveren, verplaatsen of juist intensiveren.' De bankier ziet wel een duidelijke wens die bij alle ondernemers leeft. 'Ze wensen juist nu duidelijkheid van de overheid. Boeren die dicht bij Natura 2000-gebieden zitten, gaan nu geen investeringen doen in hun bedrijf.'

Decraene zegt dat het Landbouwakkoord die duidelijkheid had kunnen bieden. De bank ondersteunde de onderhandelingen met kennis en analyses van de eigen researchafdeling. 'Het is jammer dat het akkoord er niet is gekomen, maar 'it takes two to tango'. Hopelijk kunnen we na de vakantie en het politieke reces die gesprekken in de keten weer opstarten. Wij willen daar een rol in spelen en proberen de partijen weer zo snel mogelijk aan tafel te krijgen.'

Groei met risico

Rabobank heeft in totaal zo'n 12 miljard euro aan leningen uitstaan in de Nederlandse agrarische sector, daar komt nu 25 procent bij. Een aanzienlijk groei, waaraan ook een zeker risico kleeft. 'Vandaar dat het Landbouwakkoord voor ons zo belangrijk was geweest', benadrukt Decraene.

Voor leningen uit de 3 miljard euro die Rabobank extra reserveert voor de landbouwtransitie gaan gunstige voorwaarden gelden. Dat kan zitten in aangepaste afbetalingstermijnen of een gunstiger rentetarief, licht CFO Bas Brouwers van Rabobank toe.

Een geslaagd Landbouwakkoord had de verstrekking van die leningen makkelijk gemaakt, stelt Brouwers. 'Nu kost dat meer inspanning en brengt het ook meer risico met zich mee.'

Stroppenpot agrarische leningen

De coöperatieve bank houdt een stroppenpot aan voor leningen die niet kunnen worden afgelost. De land- en tuinbouw is een sector waarin dat kan gaan spelen, maar ook in bijvoorbeeld automotive ziet de bank risico's, omdat het aanbod tweedehands auto's afneemt. De kans op problemen bij ondernemers wordt wel lager ingeschat. De stroppenpot bedraagt nu 300 miljoen euro, 25 miljoen euro minder dan vorig jaar.

Decraene wil niet vooruitlopen op de aanstaande parlementsverkiezingen of welke koers een nieuw kabinet straks gaat varen in het stikstofdossier. Wat als er wordt gekort op het transitiefonds? De Belgische topman van de bank houdt het kort: 'De boodschap die ik heb aan de politiek is dat boeren perspectief nodig hebben.'

MIkpunt protesten

Vanwege het grote belang in de agrarische sector is Rabobank steeds vaker een mikpunt van klimaatprotesten. In mei vroeg activiste en actrice Carice van Houten de bank namens MIlieudefensie om een actiever klimaatbeleid. Samen met tachtig andere vrijwilligers kocht ze certificaten van de bank, waardoor ze een vergadering voor certificaathouders kon bijwonen en de directie een vraag kon stellen.

Decraene schuwt het gesprek met de klimaatactivisten niet, zegt hij. 'Voor de natuur en het klimaat hebben we allemaal dezelfde doelen. Over het pad daarnaartoe verschillen we van mening.'