Boeren ruimen met man en macht glasscherven op na brand Alblasserdam

Meteen na de brand trommelde Van Wijk buren en kinderen op om mee te helpen zoeken en hield hij zijn koeien binnen. Vijf tot zes mensen lopen op een afstand van een meter of 3 naast elkaar en speuren naar scherven. 'Hoe eerder we het doen, hoe meer we zien. Het risico dat de koeien scherp-in krijgen, wordt aanzienlijk kleiner als je meteen aan de gang gaat ', is de gedachte van de veehouder.

Een gespecialiseerd bedrijf vragen ziet de ondernemer niet zo zitten. Dat geeft volgens hem te veel rompslomp. 'Dan ben ik de hele tijd aan het bellen om van alles te regelen. Wij kunnen het net zo goed zelf doen.'

Dun glas

Toen Van Wijk zondagmiddag door het land liep, vond hij in eerste instantie niets. 'We wisten ook nog niet hoe het puin er precies uitzag. Later zagen we grote stukken van 10 bij 4 centimeter. Die kun je goed oppakken. Maar het is dun glas. Zodra je erop gaat staan, zijn het splinters.'

Zondag en maandag zijn de eerste 20 hectare waar de veehouder de koeien weidt afgelopen. Het gaat volgens hem om kort gras dat het zoeken vergemakkelijkt. De koeien gingen dinsdag weer naar buiten.

Dinsdag en woensdag hoopt Van Wijk met zijn team zoekers nog eens 10 hectare te doorzoeken. Dit land heeft hij twee weken geleden nog gemaaid. De ondernemer verwacht ongeveer de helft van zijn 72 hectare te doorzoeken. 'Dat is te overzien, want er ligt niet zoveel. Ik denk dat we zo'n vijftig glasscherven hebben geraapt. We zagen ook stukjes doek liggen. Maar dat verregent snel weg.'

Van Wijk weet van een stuk of vijf collega-veehouders dat zij ook aan het zoeken zijn geslagen.

Asbestbedrijven

Het aantal incidenten met zonnepanelen neemt toe. Dat betekent ook dat meer mensen moeten worden opgeleid om boerengrond na een brand te saneren, stelt bestuurssecretaris Robbert van Dijk van de Vereniging voor Onderzoek en Advies Milieugevaarlijke Stoffen (VOAM).

Vorig jaar maakte de vereniging in opdracht van het Verbond van Verzekeraars en stichting Salvage, die eerste hulp verleent aan alle gedupeerden bij schade door brand, een onderzoeksprotocol zonnepanelen. Hiermee bracht ze in kaart hoe om te gaan met de verontreiniging na een brand met zonnepanelen. Het onderzoeksprotocol moet zorgen voor een gestructureerde aanpak. 'Een brand met zonnepanelen heeft veel gelijkenis met een asbestbrand. Het opruimen is niet veel anders. Het enige verschil is dat asbest een gevaarlijke stof is. Glas en folie zijn minder schadelijk', licht Van Dijk toe.

Dienstverlening uitgebreid

De bestuurssecretaris van VOAM ziet dat steeds meer asbestonderzoekbureaus hun personeel gaan trainen om ook na brand met zonnepanelen te saneren. 'Het is uitbreiding van hun dienstverlening. Zij leren hun medewerkers wat voor soorten zonnepanelen er zijn en welke strategie ze gaan gebruiken om het verontreinigd gebied in te tekenen, te saneren en de deeltjes goed af te voeren.'

Van Dijk sluit niet uit dat na het saneren toch wat deeltjes in het land achterblijven die eventueel schade kunnen veroorzaken. 'Het is en blijf mensenwerk. Er zijn wel blazers, maar die zijn minder geschikt om over grasland te rijden. De onderzoeksbedrijven hebben een inspanningsplicht. Zij zullen hun uiterste best doen om zoveel mogelijk puin te verwijderen. Maar ervaring met het verwijderen van asbestdeeltjes leert dat je nog deeltjes kunt tegenkomen op rare plaatsen.'

Verzekeraars

Meerdere verzekeraars dekken het saneren van landbouwgrond na een brand met zonnepanelen. LTO Verzekeringen heeft sinds vorig jaar de mogelijkheid om via Nationale Nederlanden dekking te bieden voor zowel de kosten van een specialistisch bedrijf als het eigen opruimwerk van boeren. Datzelfde geldt voor schade aan derden.

Wie ervoor aansprakelijk is als een koe alsnog scherven binnenkrijgt ondanks het opruimen, is volgens Remy Kruize van LTO Verzekeringen lastig te zeggen. 'Waar ligt de bewijslast bij deze gevolgschade? Er moet een causaal verband zijn. Wanneer er een paar koeien dood in de stal liggen, gaan ze dan kijken of de dieren stukjes zonnepanelen hebben ingeslikt? Belangrijk is om het aan de voorkant goed te regelen. Dat bekent dus goed opruimen.'

Lastig te bewijzen

Dat is ook de mening van veehouder Van Wijk. Hij wil deze week contact opnemen met zijn verzekeraar, maar hij verwacht er niet zo veel van. 'Het is lastig te bewijzen of het door de brand bij het bedrijf komt. We moeten het gewoon opruimen.'

De veehouder heeft nog niet zo lang geleden zonnepanelen op zijn dak gelegd. 'Daar begin je nu wel over na te denken. Je hoort het steeds vaker dat zonnepanelen in de brand vliegen. Het probleem wordt groter.'

Tot nu toe heeft LTO Verzekeringen weinig schadeclaims binnengekregen naar aanleiding van het saneren van boerengrond door een brand met zonnepanelen, zegt Kruize. 'Maar ik sluit niet uit dat we deze binnen gaan krijgen gezien de toename van het aantal branden.'