Laatste graanschip verlaat Oekraïne, nieuwe graandeal nog onzeker

Een jaar geleden spraken Oekraïne en Rusland met Turkije en de Verenigde Naties (VN) af dat graanschepen over de Zwarte Zee mogen varen zonder tegengehouden te worden door oorlogsschepen. Maar het Kremlin wil niet zomaar met een nieuwe verlenging van de overeenkomst akkoord gaan. De Verenigde Naties hopen dat de overeenkomst opnieuw kan worden verlengd om een voedselcrisis te voorkomen.

Rusland wil daar niet zomaar mee akkoord gaan, al liet de Turkse president Recep Tayyip Erdogan vorige week weten dat zijn Russische ambtsgenoot Vladimir Poetin het met hem eens zou zijn dat niet verlengen onwenselijk is.

Moskou is al maanden ontevreden over de afspraken, die onvoordelig zouden zijn voor Russische bedrijven. Het Kremlin klaagt dat Oekraïens graan zonder problemen kan worden geëxporteerd over de Zwarte Zee, terwijl Russische landbouwbedrijven last hebben van westerse sancties. Volgens de Verenigde Staten is die klacht onterecht, omdat de export van graan niet is gekrompen. Sterker nog, vorige week meldde het Russische landbouwministerie een record van 60 miljoen ton aan graan te hebben uitgevoerd.

Obstakels

De Russische voedselexporteurs zijn zelf geen onderdeel van westerse sancties, maar ervaren de strafmaatregelen wel als obstakels. Doordat Russische banken bijvoorbeeld niet meer zijn aangesloten op het internationale Swift-betalingssysteem, zou het voor agrarische bedrijven moeilijker zijn om financiering binnen te halen en handel te drijven. Volgens persbureau Reuters overweegt de Europese Unie om de Rosselkhozbank – de agricultuurbank – wel weer toe te laten tot Swift.

De graandeal kwam tot stand in juli vorig jaar en is sindsdien al drie keer verlengd. Poetin heeft geregeld gedreigd zich terug te trekken.