Handzame sensor voor detectie van virussen in watersysteem nabij

Watergebonden virussen zijn een groeiend probleem in de tuinbouw en beperken de mogelijkheden om water te recirculeren. 'Bestaande apparaten om virussen te detecteren, zijn voor veel tuinders te groot en te kostbaar om praktisch gebruik überhaupt in overweging te nemen', licht Van der Wurff toe. 'Dat is de voornaamste reden dat we aan de slag wilden gaan met de ontwikkeling van een handzame, betaalbare virussensor.'

Virusdetectie vindt plaats door de detector te laden met antilichamen en in contact te brengen met water waarin zich virulent materiaal kan bevinden. 'Deze binden zich aan de antilichamen en met vrij aanwezige secundaire antilichamen die met een fluorescente stof zijn behandeld. Dat maakt ze uitleesbaar voor de optische sensor', legt de projectleider uit. Bijzonder is dat de sensor onderscheid kan maken tussen actief en inactief virulent materiaal.

Komkommerbontvirus en tulpenvirus

Met specifieke antistoffen kunnen nu het komkommerbontvirus PlamV en het Tulpenvirus X worden gedetecteerd. 'Het heeft bloed, zweet en tranen gekost om het grote, bestaande laboratoriumconcept te vertalen naar een handzaam praktijkinstrument dat vrijwel realtime duidelijkheid biedt', zegt Kees Koopal van Sendot Research. 'Voor het eerst maken we hierbij gebruik van fiber optica.' Dit is een optische vezel van glas of kunststof die in de vorm van een kabel licht kan geleiden. Hiermee wordt het mogelijk om signalen snel en betrouwbaar over grote afstanden te transporteren.

Hoewel de onderzoekers met de realisatie van de virussensor al een wereldprimeur in handen hebben, is er nog één hobbel te nemen. 'We moeten nog een regeneratiemethode ontwikkelen. Dat is een spoelmethode waarmee we de detector kunnen ontladen, zodat deze schoon is en kan worden gebruikt voor een volgende meting. Daar is meer voor nodig dan een bakje met water', zegt Van der Wurff.

Omdat het oorspronkelijke project is afgerond, heeft de projectgroep, met steun van brancheorganisaties Plantum en Glastuinbouw Nederland, een aanvraag ingediend voor een vervolgtraject. Koopal en Van der Wurff hebben goede hoop op groen licht. 'Aan het einde van het jaar weten we meer. Bij groen licht kunnen we in elk geval in het voorjaar van 2024 de draad weer oppakken', besluit Koopal.