Onrust op gasmarkt houdt aan, geen sterke daling in prijzen verwacht

Het onderhoudsseizoen van de Noorse gasinfrastructuur is in volle gang. Tot eind mei verliepen de werkzaamheden voorspoedig, waardoor de gasprijzen ruimte kregen om te dalen. 'De prijsbewegingen tijdens de handelsdagen waren klein', vertelt Van den Berg in een webinar van AgroEnergy. 'De markt vertrouwde op de geplande terugkeer van de gasverwerkingsfabriek Nyhamna vanaf 9 juni.' Die locatie is goed voor zo'n 80 miljoen kuub gas per dag.

Inmiddels is van die rustige periode niets meer terug te zien, geeft Van den Berg aan. In de afgelopen weken zijn meerdere ongeplande verstoringen gemeld door de Noorse netbeheerder Gassco. 'Op diverse locaties duurt het onderhoud daardoor een stuk langer', zegt de directeur. Een voorbeeld is dat het geplande onderhoud bij Nyhamna tot 15 juli wordt verlengd. 'Dit uitstel resulteert in een vermindering van bijna 3 miljard kuub op het verwachte gasaanbod.' In totaal is momenteel dagelijks zo'n 150 miljoen kuub minder Noors gas beschikbaar.

Gassco meldt dat nagenoeg de volledige capaciteit in de laatste twee weken van juli weer beschikbaar zou moeten zijn. Maar dat creëert niet meer rust, aldus Van den Berg. 'De volgende onderhoudsfase staat namelijk gepland om te starten op 1 augustus. In augustus en september zal ruim 6 miljard kuub gas niet op de markt kunnen komen.'

Muiterij door Russisch huurlingenleger

Wat ook niet meehelpt, is de kortdurende muiterij van het Russische huurlingenleger Wagner Groep afgelopen weekend. De opstand wordt gezien als een mogelijk risico voor de gasleveringen van Rusland naar Europa. Die leveringen zijn sinds de oorlog in Oekraïne al sterk gedaald, onderschrijft ook Van den Berg in het webinar. 'In het verleden ontvingen we zoveel gas uit Rusland, dat we nog weleens wat over hadden. Dat is vandaag de dag echt een ondenkbare situatie.'

Daggasprijs bedraagt op dit moment bijna 40 eurocent per kuub. Dat is zo'n 10 cent hoger dan enkele weken terug. Daarbij geeft Van den Berg aan dat de prijsbewegingen binnen één dag zomaar 5 cent kunnen bedragen. 'Dat doet ons herinneren aan de situatie van vorig jaar.' De prijs voor komend jaar op de TTF-termijnmarkt noteert eind juni rond de 51 cent per kuub. Voor 2025 is dat ruim 43 cent per kuub.

Volgens Van den Berg is het wel positief dat de vulsnelheid van de Europese gasvoorraad – ondanks de verminderde Noorse aanvoer – op 1,5 procent blijft hangen. 'De vulsnelheid is lager dan vorig jaar, maar er is ook minder nodig op dit moment. Ons verbruik ligt nog altijd duidelijk lager dan in voorgaande jaren.' De AgroEnergy-directeur rekent voor dat de gasvoorraad in dit tempo begin september voor 90 procent is gevuld. Nu komt de Europese gasvoorraad nog uit op 74 procent.

Geen forse prijsdaling

Dat betekent overigens niet dat ondernemers op korte termijn een forse prijsdaling kunnen verwachten, verduidelijkt Van den Berg. 'De prijzen van de eerste week van juni lijken de bodem aan te geven.' Hij praat dan over een range van 26 tot 40 cent per kuub, variërend van daggas tot het jaar 2025. 'De termijnmarkt lag toen significant onder de prijzen in Azië. Verder zakken is niet mogelijk.'

Dat heeft volgens Van den Berg onder meer te maken met de Europese afhankelijkheid van lng. 'Meer dan de helft van de gasaanvoer komt vanuit lng. We kunnen ons niet permitteren dat dit een kwart wordt. Dat betekent dat we qua prijsvorming in lijn moeten blijven met de Aziatische vraag naar lng.' Van den Berg stelt dat de daalpotentie van gas daarom beperkt is. 'Volle voorraden geven prijsdruk, maar we moeten ons realiseren dat het wegzakken van de prijzen op korte termijn niet realistisch is.'