'Geef iedere boer de vrijheid om zelf te kiezen'

Eindelijk kunnen boeren nagaan of ze piekbelaster zijn en welke 'woest aantrekkelijke' regelingen er gelden. Willen zij innoveren, omschakelen, extensiveren, verplaatsen of toch stoppen om de stikstofuitstoot te verminderen? De belangrijkste vragen die op de keukentafel liggen van de circa drieduizend piekbelasters zijn: wat voor boer wil ik zijn en kan dat op de plek waar ik zit?

VVD'er als Van der Wal is, stuurt zij aan op het ondernemerschap van de piekbelasters. Stoppen is ook een ondernemerskeuze, stelt zij. Maar niet veel boeren zullen willen stoppen. Dat weet de minister ook. Ze mikt op ten minste zeshonderd stoppende piekbelasters.

Om in aanmerking te komen voor de andere regelingen dan de stoppersregeling, moeten boeren een ondernemersplan maken. De provincies zullen dit plan beoordelen op milieudoelen en of het past in het gebied. Een loodzware taak voor de nieuwe provinciebesturen.

Al met al een aanpak die nog jaren in beslag neemt. Want hoeveel boeren laten zich daadwerkelijk uitkopen? Velen zitten er dubbel in. Ze zullen rationeel als ondernemer een afweging maken, terwijl hun hart zegt gewoon boer te willen zijn en blijven.

Het sentiment in een deel van de sector maakt het niet makkelijker. Hardop zeggen dat je best zaken wilt doen met de overheid is een taboe. De oproep van sommige organisaties zoals de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders helpt daar natuurlijk niet bij en riekt zelfs naar opruiing.

Ik gun iedere boer het gevoel van vrijheid om een eigen keuze te maken zonder daarvoor veroordeeld te worden.