Volop kansen voor groene ambities in Heesch West

Een ritje in de auto van Van Oort rond toekomstig bedrijventerrein Heesch West laat zien in welk complex parket hij zit. We kijken ten zuiden van de A59 uit over zijn percelen die ingeklemd raken tussen een oprukkende woonwijk van Heesch en het aan te leggen bedrijventerrein.

'In dit gebied zaten alleen boeren. Nu ben ik de laatste', zegt de Brabander, terwijl hij stopt bij een huis waar een politiebewakingscamera is opgesteld. 'Hier was een drugslab. Er schijnen op de Bosschebaan schoten te zijn gelost. Dat krijg je als de sociale controle wegvalt.'

We passeren huizen waar de bewoners allang uit zijn vertrokken. 'Dit is allemaal leegstandsbeheer', weet Van Oort. 'Die panden en al het groen dat je ziet gaan weg. De drie gemeentes die hiervan eigenaar zijn, hebben de afgelopen twintig jaar 178 hectare en 45 woningen opgekocht. Hiervan komt 80 hectare uitgeefbare grond ter beschikking voor het nieuwe bedrijventerrein Heesch West, twee zonneparken van 10 hectare en een landschapspark van 65 hectare. Aan de Achterste Groes zijn 21.000 zonnepanelen op 11 hectare landbouwgrond gepland.'

Van Oort ziet kansen voor meervoudig ruimtegebruik en meerwaarde. Wageningse wetenschappers en zonne-energiebedrijven zien kansen voor zonnepanelen in de kleinfruitteelt en onderzoeken of ook andere gewassen zich daartoe lenen. In de toekomst kunnen scharrelkippen onder zonnedaken worden gehouden zonder dat de eieren hun scharrelcertificaten verliezen. Over dit soort ideeën wil hij het gesprek aangaan met de gemeenten.

De beslissing dat er tussen Den Bosch en Oss een bedrijventerrein moet komen dateert al van 2002. Boeren werden uitgekocht, percelen verworven. Er volgde een langjarig traject, tot het bestemmingsplan in 2022 werd vastgesteld. Het wachten is op de afhandeling van de vele bezwaarschriften door de Raad van State. Waarschijnlijk gebeurt dit niet voor 2024.

Samen met zijn vriendin Antonet van Dongen werkt Van Oort verder aan plan HeeSchaop. 'We willen de situatie positief ombuigen, zodat Heesch West voor onszelf, de ontwikkelaar en de omgeving een win-win-winsituatie oplevert. Om ervoor te zorgen dat er naast logistieke distributiehallen ook nog ruimte is voor natuur en agrarisch ondernemerschap.'

Het een sluit het ander niet uit, meent Van Dongen. 'Gert heeft met mijn broer gesproken die actief is in de aanleg van agroforestryprojecten voor natuurinclusieve landbouw. Hij opperde: waarom ga je geen schapen houden in combinatie met beheer van het landschapspark. Zo is HeeSchaop geboren.'

Het stel zoekt verbinding met de omgeving en verkent opties om het plan een impuls te geven. 'HeeSchaop is niet in beton gegoten', stelt Van Oort. 'Het is een kneedbaar plan waarvoor ik breed maatschappelijk draagvlak zoek. Misschien in de vorm van een stichting of gebiedscoöperatie. Op onze schuurbijeenkomst vorig jaar kwamen maar liefst vijftig bezoekers af. Sommigen brachten goede ideeën in. Dit geeft wat mij betreft aan dat er draagvlak is voor dit soort plannen.'

De wens van Van Oort is dat de inrichting en het beheer van het landschapspark van 65 hectare in handen komen van direct betrokkenen en omwonenden. Zijn principeverzoek om de uitgekochte boerderij van zijn buurman om te turnen tot schaapskooi ligt al bij de gemeente. Met de schapen wil hij het landschapspark beheren. Hij legde het idee voor aan de projectontwikkelaar. 'Er zijn hier kansen voor agroforestry, strokenteelt en biodiversiteit. Ik wil van pachter naar partner.'

Stikstofreducerend vezelgewas

Van Oort krijgt van alle kanten advies, zoals van ZLTO, Avans en HAS green academy, en hij spreekt aannemers en architecten. Delphy en de Rusthoeve tipten hem over biobased telen. Ook een programma als Building Balance om biogrondstoffen in de bouw op te schalen lijkt kansrijk. 'We zouden stikstofreducerende vezelgewassen kunnen telen die hier op het bedrijventerrein worden verwerkt.'

Een andere partner is VABimpuls, een organisatie die (stoppende) boeren helpt naar een nieuwe toekomst. 'Een plan als HeeSchaop past wat ons betreft uitstekend in Heesch West, het zou zonde zijn als het niet wordt opgepakt', meent deskundige Peer Verkuijlen.

Geen garanties

Hij begrijpt dat Van Oort het allemaal lang vindt duren en dat er veel onduidelijkheid is. Verkuijlen: 'Garanties geven kan de overheid niet in dit stadium, maar een stuk commitment uitspreken richting de ondernemer zou welkom zijn. Daar helpen we hem bij.'

Van Oort en Van Dongen willen het beheer van het landschapspark lokaal oppakken. Met vezelteelt, een schaapskooi, een kudde en sociale bijeenkomsten zoals een lammetjesdag kan het park bijdragen aan de levenskwaliteit van iedereen in de omgeving. 'Maar daar hebben we wel hulp bij nodig', besluit Van Oort.'