Areaal voederbieten kan doorgroeien naar 10.000 hectare

Dat baseren ze op inschattingen die zijn gemaakt in de provincie Gelderland. Daar kwam het geschatte areaal dat potentie heeft voor de voederbietenteelt uit op 5.000 hectare. 'Wij hebben het idee dat dit makkelijk moet kunnen', zegt projectleider Sjoerd Hoekstra van New Businesses Agrifood.

In het Subsidiemodule agrarische bedrijfsadvisering en educatie (Sabe)-project vonden in acht provincies in totaal zestien velddemo's plaats. Als afsluiting van het project is een online handleiding gepubliceerd voor melkveehouders en akkerbouwers om het gewas te gaan telen.

Superheffing en mais

Het project is een vervolg op het project 'Natuurinclusieve landbouw met de voederbiet' waarin veel onderzoek is gedaan naar de teelt van voederbieten. Hoekstra: 'Hier deden dezelfde partijen aan mee. In het verleden was de voederbiet een groot gewas in Nederland met 50.000 tot 70.000 hectare. Veel melkveehouders verbouwden het. Na de invoering van de superheffing in 1984 en de opkomst van mais is het in de vergetelheid geraakt. Maar het gewas heeft veel voordelen en de interesse komt terug.'

De handleiding behandelt alle facetten van voederbieten telen en vervoederen. Ook de invloed op de biodiversiteit, footprints en financieel rendement komen aan bod. Het Sabe-project 'Voederbieten, een oud gewas met toekomst' is in 2021 gestart. In dit project werken veehouders en akkerbouwers samen met Loonbedrijf Van der Woerd, AgruniekRijnvallei, Jagersvereniging, M-ARC, NMI en New Businesses Agrifood. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit ondersteunt het project.

Promotie

'Het is een unieke mix van bedrijven die de afgelopen jaren hebben samengewerkt om de voederbiet te promoten', stelt Hoekstra. 'We hebben veel akkerbouwers en rundveehouders bereikt. De teelt van voederbieten kan bijdragen aan een duurzame landbouw. Het is een hoogproductief gewas en het vee eet het graag. Het kan een deel van het krachtvoer vervangen. Voederbieten passen goed in kringlooplandbouw. Het leidt tot lagere footprints en een hoger financieel rendement. Tegelijk draagt het bij aan een meer natuurinclusieve landbouw.'

Hoekstra denkt dat voor veel melkveehouders een samenwerking met een akkerbouwer interessant kan zijn. 'Die hebben de kennis van de teelt, die vergelijkbaar is met de suikerbiet, en hebben de machines. De voederbiet wordt met dezelfde rooier geoogst.'

Hoge opbrengsten

Voederbieten geven in Nederland over het algemeen hoge opbrengsten tot wel 20 ton droge stof per hectare en soms zelfs meer bij een goede bodemkwaliteit, is te lezen in de nieuwe handleiding. In de praktijk worden regelmatig versopbrengsten van 120 ton en meer per hectare gemeld. Voederbieten leveren daarnaast de hoogste kVem-opbrengsten, vaak meer dan 1.000 VEM per kilo droge stof.

Voederbieten bevatten relatief weinig eiwit, maar wel meer dan snijmais. Ruwweg bevat een voederbiet 25 gram meer DVE per kilo droge stof dan snijmais. Voederbieten passen goed in rantsoenen met veel gras. In het rantsoen kan tot maximaal 4 kilo droge stof per koe per dag worden gevoerd. Ruwweg vervangt het daarbij half krachtvoer en half ruwvoer. Bij verse vervoedering kan in een jaar tijd tussen de 200 en 400 kilo krachtvoer per koe worden bespaard in rantsoenen met tussen de 2 en 4 kilo droge stof per dag uit bieten.