Mineralenverlies beperken door onderwerken gewasresten

Het blad van suikerbieten bevat op het moment van oogsten omgerekend 100 kilo stikstof per hectare. Hiervan is 90 procent weliswaar organisch gebonden, maar door de lage koolstof-stikstofverhouding van bietenblad komt deze stikstof relatief snel beschikbaar. Volgens IRS-onderzoeker André van Valen blijkt dat bietenloof dat op het land blijft liggen, al in relatief korte tijd tot 40 procent van de totale stikstof kan verliezen door ammoniakemissie.

Van Valen sprak onlangs tijdens een webinar van innovatieplatform Groeikracht over praktische handvatten voor de optimale benutting van mineralen. Er was daarbij onder meer aandacht voor stikstof die op percelen achterblijft in gewasresten. Het advies van de IRS-onderzoeker voor suikerbieten is om het loof na de oogst direct in te werken. 'Bietentelers kunnen daarmee vooral de vervluchtiging van stikstof beperken.'

Over cichorei zegt Van Valen dat het gewas in vergelijking met suikerbieten een veel lagere stikstofbehoefte heeft en daarom ook veel minder reststikstof op het land achterlaat na de oogst. Hij laat in een grafiek onderzoeksresultaten zien waaruit blijkt dat bij een gift van 50 kilo zuivere stikstof per hectare ongeveer 10 kilo minerale stikstof in de grond achterblijft.

Grote verschillen tussen gewassen

Als het gaat om stikstofbenutting en hoeveelheden stikstof die in gewasresten achterblijven, dan zijn er grote gewasverschillen, meldt onderzoeker Brigitte Kroonen van WUR Open Teelten Vredepeel. Doperwten en broccoli zijn voorbeelden van gewassen met meer dan 150 kilo aan stikstof die per hectare achterblijft in gewasresten.

Kroonen: 'In navolging op het advies van het IRS voor suikerbieten geldt ook voor dit soort gewassen dat goed moet worden nagedacht wat te doen met de gewasresten. Naast onderwerken kan zeker in het geval van een vroege oogst de mineralisatie in de bodem goed worden benut door de inzaai van groenbemesters of bijvoorbeeld wintertarwe.'

Aardappelen

Aardappelen gaan minder efficiënt met stikstof om en laten naar verhouding ook minder stikstof achter in gewasresten. Matthijs Meijer, manager agronomie bij fritesfabrikant Aviko, stelt dat hoge opbrengsten bijdragen aan een goede stikstofbalans in aardappelen.

'Bij aardappelen zien we dat een gezonde bodem en een goed wortelstelsel zorgen voor een betere opname van mineralen. Verder blijkt dat als telers hun aardappelgewas goed kunnen laten afrijpen, er meer stikstof vanuit het loof naar de knollen wordt getransporteerd. De afvoer van stikstof is daardoor hoger. Tegelijk blijft er minder stikstof achter op de percelen en is er minder kans op uitspoeling', legt Meijer uit.