Tagetes pest aaltjes weg

Voor het terugdringen van de populatie wortellesieaaltjes is een meerjarig effect te zien van de tagetesteelt. Daarnaast blijkt dat de zaaiuienopbrengst na een tagetesteelt significant hoger is. 'Dat het een positief effect zou geven was al eerder aangetoond, maar het project 'Bio Bodem Boost' bevestigt dat', zegt Delphy-adviseur Harm de Boer. Een flinke besmetting met wortellesieaaltjes kan zorgen voor een opbrengstderving van 40 procent. 'Ook drukt de teelt van een vanggewas aardappelen voorafgaand aan zetmeelaardappelen problemen met aardappelmoeheid (AM).'

Het project 'Bio Bodem Boost' draaide voor het eerst in 2018 en is in 2019, 2020 en 2021 herhaald. Delphy voerde het onderzoek uit in opdracht van BO Akkerbouw in de Drentse Veenkoloniën om de kansen te onderzoeken om twee verschillende bestrijdingsmethoden tegen drie soorten aaltjes te combineren in één teeltjaar. Doel is de bodem op een natuurlijke manier fytosanitair op te schonen. De onderzochte aaltjes betreffen aardappelcysteaaltjes, Meloidogyne chitwoodi, ofwel wortelknobbelaaltjes en Pratylenchus penetrans, ofwel wortellesieaaltjes.

Forse reductie in één jaar

In het project 'Bio Bodem Boost' is een vanggewas aardappelen geteeld en daarna tagetes of bladrammenas met een resistentie tegen wortelknobbelaaltjes. Als deze methode werkt, kan een teler in één jaar probleemaaltjes in een perceel fors reduceren.

Daarnaast lag er een object zomergerst gevolgd door zwarte braak en een object zomergerst gevolgd door resistente bladrammenas. Bij de teelt van aardappelen als vanggewas worden aardappelcysteaaltjes uit de cyste gelokt. Het gewas wordt na veertig dagen doodgemaakt. Omdat dan ook de wortels afsterven, kunnen de aaltjes geen nieuwe cyste vormen en sterven de gelokte aaltjes.

Financieel voordeel

Uit het onderzoek blijkt dat er in het tweede jaar na een vanggewas aardappelen en tagetes ook een financieel voordeel is voor zetmeelaardappelen: 500 euro per hectare tegenover zomergerst en zwarte braak. Het voordeel van het vanggewas aardappelen is in de proef gering. Het is daarom mogelijk rendabeler daarvoor in de plaats wintergerst te telen en aansluitend tagetes.

De Boer pleit voor meer 'bouwplandenken' onder akkerbouwers. 'Bij aardappelen in een rotatie van 1-op-2 kun je niets doen tegen AM. Dat blijft pappen en nathouden. Het blijkt dat het financieel rendabel is om een 'Bio Bodem Boost-jaar' te introduceren.' In zo'n jaar wordt een perceel uit productie gehaald of er wordt wintergerst gezaaid en daarna tagetes. De laatste optie voorkomt een jaar zonder saldo.

Vydate niet onmisbaar

'Na een vanggewas aardappelen zagen we een lichte AM-reductie, maar toch valt het resultaat tegen. Zolang je het kunt opvangen met resistente rassen, bereik je meer. Als je kijkt naar het terugdringen van wortellesieaaltjes, kun je niet zonder tagetes', concludeert hij. Veel uientelers in het noordoosten van het land passen tegen dit aaltje Vydate toe, maar de toelating van dit granulaat staat op losse schroeven. 2023 is mogelijk het laatste jaar dat telers Vydate mogen toepassen. De proef 'Bio Bodem Boost' laat zien dat bij lage aantallen van het wortellesieaaltje het middel niet per se onmisbaar is.

Overigens blijkt dat de populatie van Meloidogyne hapla fors stijgt bij een vanggewas aardappelen en daarna tagetes. 'Dit kan een verlaat effect zijn geweest van tagetes', zegt De Boer. 'Daarom is het goed het effect van dit noordelijk wortelknobbelaaltje dieper te onderzoeken en ook verder in de rasverschillen van tagetes te duiken.'