Gekkekoeienziekte (BSE) op Nederlands bedrijf

Nieuws Melkvee Martijn van Rossum 01 feb 2023 om 13:59uur

Op een boerderij in Zuid-Holland is bij een dode koe de gekkekoeienziekte (BSE) aangetroffen. Dat meldt het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit . Het is nog niet bekend om welke BSE-variant het gaat. Het is voor het eerst sinds 2011 dat er in Nederland een nieuw geval is ontdekt.

Gekkekoeienziekte+%28BSE%29+op+Nederlands+bedrijf

De boerderij is na de vondst door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) geblokkeerd. Het rund dat nu positief bevonden is, is door middel van actieve surveillance opgespoord. Het kadaver van het dier is na overlijden op het bedrijf aangeboden bij destructiebedrijf Rendac waar het ook bemonsterd is. Wageningen BioVeterinary Research heeft de bemonstering geanalyseerd en een variant van BSE aangetroffen. Het ministerie benadrukt dat het geteste rund niet in de voedselketen terecht is gekomen en dus geen risico vormt voor de voedselveiligheid.

De NVWA voert op dit moment een bron- en contactonderzoek uit. Hierbij worden nakomelingen, dieren die hetzelfde voer gehad hebben en dieren die opgegroeid zijn met dit rund opgespoord gedood, getest op BSE en afgevoerd naar de destructie. Mocht het om de ‘atypische variant’ gaan, dan is daarmee deze positieve besmetting afgehandeld, meldt het ministerie.

Oorzaakanalyse

Mocht de klassieke variant gevonden worden, dan gaat de NVWA een oorzaakanalyse uitvoeren. In het voer zat dan waarschijnlijk onvoldoende verhitte of niet- toegestane verwerkte dierlijke eiwitten. Dan is de kans aanwezig dat ook andere runderen dit diervoer hebben gegeten en daarmee besmet zijn geraakt. In dat geval moeten er maatregelen worden genomen om risico’s voor de voedselveiligheid en volksgezondheid te beheersen.

In 2011 werd bij het laatste geval de zogenoemde 'atypische variant' aangetroffen, die spontaan kan ontstaan door ouderdom van koeien. De 'klassieke'-variant ontstaat door besmet voer. Sinds 1997 zijn daar 88 gevallen van aangetroffen in Nederland. BSE komt sporadisch nog in Europese landen. BSE is geen besmettelijke ziekte dat van dier op dier verspreid kan worden.

Hersenziekte

BSE staat voor bovine spongiforme encephalopathie en is een variant van de ziekte van Creutzfeldt-Jakob, een voor mensen dodelijke hersenziekte. In 1986 werd BSE voor het eerst aangetroffen in Groot-Brittannië en van daaruit heeft het zich verspreid. In Groot-Brittannië betekende dit een grote catastrofe voor rundveehouders. Meer dan 180.000 besmette runderen moesten worden afgevoerd.

De ziekte wordt veroorzaakt door een afwijkend gevouwen eiwit en tast het centraal zenuwstelsel aan. Mensen die besmet vlees eten, kunnen daardoor de ziekte van Creutzfeld-Jakob krijgen. Om BSE-besmettingen via voer te voorkomen, is het tegenwoordig verboden om dierlijke producten te verwerken in voer voor herkauwers. Sinds enige tijd is dit wel weer toegestaan in pluimvee- en varkensvoer.

Wachten op onderzoeksresultaat

Voorzitter Erwin Wunnekink van de vakgroep melkveehouderij van LTO Nederland noemt het bijzonder dat de ziekte na ruim elf jaar weer oppopt in Nederland. 'Het is al meer dan twintig jaar verboden om dierlijke producten te verwerken in voer voor koeien. Het lijkt mij dus stug dat het via deze weg is binnengekomen. Maar dat is afwachten wat het onderzoek oplevert. Als het wel via voer gekomen is, dan heeft iemand zich niet aan de regels gehouden.'

In algemene zin is hij tevreden over de monitoring van de ziekte. Aan de slachtlijn wordt hier streng op gemonitord. Wunnekink: 'Er gelden hiervoor goede checks. Ook bij destructiebedrijf Rendac worden kadavers gecontroleerd op de ziekte. Het feit dat het nu aan het licht komt, geeft aan dat de controles goed werken.'