Gelderland kan PAS-melders voorlopig niet legaliseren

Er hebben zich in Gelderland 239 bedrijven gemeld als PAS-melder. Tegen 49 melders is een handhavingsverzoek ingediend en in 23 gevallen heeft dat geleid tot een beroepszaak. Provinciale Staten schrijven dat het de verantwoordelijkheid van stikstofminister Christianne van der Wal is om samen met de provincies alle PAS-melders van een vergunning te voorzien.

Gelderland voelt wel de verantwoordelijkheid daartoe, maar op dit moment is er onvoldoende stikstofruimte bij het Rijk en provincies om PAS-melders van een vergunning te voorzien. Van der Wal heeft landelijk 250 miljoen euro in het vooruitzicht gesteld aan de provincies voor de legalisatie van de PAS-melders. Voor Gelderland zou het gaan om een bedrag van circa 22 miljoen euro.

Staatssteun

De afgelopen maanden overlegde Gelderland met het ministerie over de voorwaarden waaronder dit bedrag beschikbaar wordt gesteld. Gedeputeerde Staten voelen de urgentie met betrekking tot de legalisatie van de PAS-melders en deze middelen zijn ook met dat doel ter beschikking gesteld. Er gelden echter beperkingen voor de inzet van deze middelen op het punt van ongeoorloofde staatssteun en de onzekerheden van het extern salderen.

Provinciale Staten komen dan ook tot de conclusie dat het vrijwillig aankopen van agrarische bedrijven met het oogmerk van het beperken van productiecapaciteit door de Europese Commissie als staatssteun wordt aangemerkt. Ook als het gaat om incidentele aankopen. Notificatie en een goedkeurend besluit van de Europese Commissie zijn dan noodzakelijk.

Extern salderen

Ook extern salderen is volgens Provinciale Staten lastig. In Gelderland is het weliswaar toegestaan om vergunningen te verlenen en dus ook PAS-melders te legaliseren via extern salderen. Maar rechtelijke uitspraken laten zien dat deze werkwijze juridisch alleen houdbaar is als aantoonbaar is de natuur er niet op achteruitgaat of er flinke stappen worden gezet om te zorgen dat dat niet gebeurt.

Met de nieuwe vergunning voor de PAS-melder moet de natuur dan in goede staat van instandhouding verkeren. De provincie wijst erop dat de minister dit met de nieuwe aanpak Landelijke Beëindigingsregelingen Veehouderijen (LBV en de LBV+) wel wil bereiken.

Rav-emissiefactor

Een andere complicatie, die zich voordoet bij extern salderen, is dat bij de berekening van de stikstofruimte rekening wordt gehouden met de zogenoemde Rav-emissiefactor. De mate waar rekening kan worden gehouden met deze Rav-factor, is echter zeer onzeker geworden als gevolg van enkele rechtelijke uitspraken. Daarin zijn de werking van met name innovatieve stalvloeren ter discussie gesteld. Zolang Van der Wal hier geen helderheid over biedt, kan Gelderland hier niet mee rekenen.

Gelderland heeft daarom besloten om de financiële middelen van het Rijk voor de PAS-melders primair in te zetten voor subsidieregelingen, waarbij stikstofruimte ontstaat en die complementair zijn aan de landelijke regelingen. Ook verkent de provincie de mogelijkheid om maatregelen te subsidiëren, die leiden tot minder emissie.

Daarnaast kunnen zich incidentele gevallen voordoen waarbij aankoop buiten deze subsidieregelingen om zonder risico's op staatssteun mogelijk is en waarbij de vrijkomende stikstofruimte kan worden ingezet voor de PAS-melders. In die gevallen gaat Gelderland de middelen ook daarvoor inzetten.